220 / 477
TBB Dergisi 2012 (100)
Abdullah KARABOYACI
219
5786 sayılı Kanun ile yapılan değişikliklerin bir kısmı hakkında
Anayasa Mahkemesine (AYM) iptal başvurusunda bulunulmuş ise de,
AYM konumuzla ilgili olarak sadece Maliye Bakanlığı tarafından yapı-
lacak
“özel yeminli mali müşavirlik sınavı”
na ilişkin hükümlerin iptaline
karar vermiştir.
5
Bu çalışmada, 3568 sayılı Kanun’da 5786 sayılı Kanun ile yapılan
değişiklik öncesinde, sınav şartı aranmaksızın YMM olma hakkı bulu-
nan kamu görevlilerine
6
sınav şartı getiren düzenlemeye ilişkin olarak
3568 sayılı Kanun’a eklenen geçici 9’uncu maddenin birinci fıkrasının
(b) bendinde yer alan düzenlemenin
7
AYM’nin çeşitli tarihlerde veri-
len kararları ile yakın tarihli iki kararındaki içtihadından farklı olarak
Anayasa’ya aykırı bulunmaması
“kazanılmış hak”, “hukuki güvenlik”
ve
“haklı beklenti”
kavramları ile değerlendirilecek ve AYM’nin bu konu-
ya ilişkin kararı yorumlanmaya çalışılacaktır.
8
5
18/05/2011 tarih, 2008/80 esas ve 2011/81 karar numaralı AYM Kararı’nda
“5786
sayılı Kanun’un: … 2- 5. maddesiyle, 3568 sayılı Kanun’un 9. maddesinin değiştirilen
son fıkrasının Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin REDDİNE, OYBİRLİ-
ĞİYLE… 8- 20. maddesiyle, 3568 sayılı Kanun’a Geçici 8. maddesinden sonra gelmek
üzere eklenen; a- Geçici 9. maddenin, aa- Birinci fıkrasının (b) bendinin, “Kanunları uya-
rınca vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlik sınavını vermiş ancak 10 yıllık
süreyi doldurmamış olanlar” yönünden Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin
REDDİNE, OYBİRLİĞİYLE, bb- Son fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİ-
NE, OYBİRLİĞİYLE …18.5.2011 gününde karar verildi”
ifadelerine yer verilmiştir.,
www.anayasa.gov.tr,(Erişim tarihi: 12/01/2012)
6
5786 sayılı Kanun öncesinde YMM unvanını kazanmada sınav muafiyeti hakkına
sahip olan 2 grup söz konusudur. Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini
almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlardan 10 yıllık çalışma süresini
tamamlamış olanlar ilk grupta yer alırken; hukuk, iktisat, maliye, işletme, mu-
hasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler konularında profesörlük
unvanını almış bulunanlar ikinci grupta yer almaktadır. Bu kapsamda değer-
lendirmeler, kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış kamu görevlileri
üzerinden yapılacaktır. Ancak bu değerlendirmelerin ikinci grup içerisinde yer
alanlar açısından da yapılabileceği açıktır.
7
“Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini al-
mış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlardan 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a)
bendinde belirtilen süreyi tamamlamış olanlar ile aynı maddenin ikinci fıkrasında sayılan
konularda profesörlük unvanını almış olanlar için yeminli mali müşavirlik, sınav şartı
aranmaz.”
8
Çalışma ile amaçlanan, değişiklik öncesinde sınav şartı aranmaksızın YMM olma
hakkı bulunanların bu haklarının ellerinden alınmasına yönelik olarak yapılan
düzenlemenin farklı AYM kararlarındaki içtihatlar ile benzer bir konuya ilişkin
olarak çok yakın tarihlerde verilmiş olan AYM kararlarının aksine AYM tarafın-
dan Anayasa’ya aykırı bulunmamasının irdelenmesidir. Bu nedenle, çalışmada
bu değişikliğe ilişkin hususlar üzerinde durulacak, 5786 sayılı Kanun ile 3568 sa-
yılı Kanun’da yapılan diğer değişiklikler değerlendirmeye alınmayacaktır.