TBB Dergisi 105. Sayı

TBB Dergisi 2013 (105)

İmdat TÜRKAY

411

meslek kazancıdır. Müşteri veya müvekkilinden, serbest meslek faali-

yeti ile ilgili olmak üzere para ve ayın şeklinde alınan gider karşılıkla-

rı da serbest meslek kazancına ilave edilir. Amortismana tabi iktisadi

kıymetlerin satılması halinde, alınan bedel ile bunların envanter def-

terinde kayıtlı değerleri arasındaki müspet fark kazanca ilave edilir.

• Mesleki faaliyette kullanılan ve üzerinden amortisman ayrılmayan aracın

satışı halinde, alış bedeli ile satış bedeli arasındaki kar/zararın durumu

Serbest meslek faaliyetinde kullanılan ve üzerinden amortisman

ayrılmayan aracın satışı halinde, alış bedeli ile satış bedeli arasındaki

farkın serbest meslek kazancının tespitinde dikkate alınması gerek-

mektedir. Amortisman uygulaması mükelleflerin kullanabileceği bir

hak olup, bu hakkın kullanılmamış olması, amortismana tâbi olan ik-

tisadi kıymetin satışından elde edilen kârın kazanca ilave edilmesine

engel teşkil etmemektedir. Dolayısıyla, envantere kayıtlı olan ve ser-

best meslek faaliyetinde kullanılan, ancak amortisman uygulamasına

konu edilmeyen bir aracın satışında, Vergi Usul Kanununun 328’inci

maddesine göre hesaplanacak kâr veya zararın, serbest meslek kazan-

cının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.

Vergi, resim, harç, keşif, şahitlik, bilirkişilik ve ekspertiz gibi hu-

suslara harcanmak üzere müşteri veya müvekkilden alınan ve tama-

men bu hususlara harcanan para ve ayınlar serbest meslek kazancı

sayılmaz.

Örnek 5:

Avukat Bay (A), Müvekkili Bayan (B)’den dava açmak

amacıyla teminat yatırmak ve bilirkişi ücreti ödemek için 2.000 TL al-

mış ve bu işler için 1.000 TL harcamış ve geri kalan tutarı müvekkiline

iade etmemiştir. Bu durumda, iş için kullanılmayan ve iade edilmeyen

1.000 TL’nin hasılat sayılarak, serbest meslek kazanç defterine hasılat

kaydedilmesi gerekmektedir.

Serbest meslek erbabı için, nakden tahsil edilmemiş olmasına rağ-

men, aşağıda belirtilen bazı haller de tahsil olarak kabul edilmektedir.

• Serbest meslek erbabının haberdar olması şartıyla; kendi adına, kamu

müessesesine, icra dairesine, bankaya, notere veya postaya para yatırıl-

ması tahsil hükmündedir.

İmdat TÜRKAY, a.g.k. S:37