TBB Dergisi 105. Sayı

Avukatların 2012 Yılında Elde Ettikleri Gelirlerin Yıllık Beyanname ile Beyanı

408

Anılan Genel Tebliğde, serbest meslek faaliyetinin bir hizmet

akdi kapsamında bir işverene tabi ve bir işyerine bağlı olarak sürdü-

rülmesi halinde elde edilen gelirin ücret olarak vergilendirileceği, bu

durumdaki bir mükellefin defter tutma, makbuz düzenleme, katma

değer vergisi ve geçici vergi yükümlülüklerinin söz konusu olmayaca-

ğı belirtilerek; gelir vergisi beyannamesi verme yükümlülüğünün ise

GVK’nın ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin hükümlerine göre yeri-

ne getirileceği açıklanmıştır.

Örnek 3:

Avukat Bayan (A)’nın bir şirkette sigortalı olarak çalış-

masından dolayı elde ettiği gelir ücret geliri, aynı avukatın çalıştığı şir-

ket haricinde üçüncü kişilere ait hukuki işlemleri takip etmek suretiyle

kendine ait bürosunda çalışmasından dolayı elde ettiği kazanç ise ser-

best meslek kazancı olacaktır. Burada, bir işverene tabi ve onun emir

ve talimatları dahilinde sözleşmeli olarak çalışan bir avukata yapılan

ödemeler ücret geliri olmakta, avukatın hizmet akdine dayanmadan

kendi nam ve hesabına kendine ait bürosunda çalışmasından dolayı

elde ettiği gelir ise serbest meslek kazancı olmaktadır.

Ücret ile serbest meslek kazancının ayırımında esas alınacak en

önemli ölçüt, iş yerine bağlılık ve işverene tabiliktir. İş yerine bağlılık-

tan maksat, kendisine ait olmayan bir organizasyonun işyerinde çalı-

şılmasıdır. İşverene tabilikten maksat ise, işverenin hizmetli üzerinde

hiyerarşik bir kontrol ve yaptırım uygulama hakkının bulunup bulun-

mamasıdır. Ücret-serbest meslek kazancı ayırımının önemi, vergilen-

dirme ile ilgili ödevlerin yerine getirilmesinde ortaya çıkmaktadır.

• Avukatların elde ettiği bilirkişilik ücretinin durumu

Serbest meslek faaliyeti dışında mahkemelere yapılan bilirkişilik

faaliyetinden dolayı elde edilen gelirin ücret olarak değerlendirilmesi

ve söz konusu ödemelerin tahakkuk işleminin tek vezneden yapılmış

olması halinde tek işverenden elde edilen ücret geliri olarak değerlen-

dirilmesi ve tek işverenden elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendi-

rilen bu ücret gelirinin ise serbest meslek faaliyeti nedeniyle verilecek

yıllık beyannameye dahil edilmemesi gerekmektedir. Ancak, bilirkişi

ödemelerinin ayrı ayrı veznelerden yapılması halinde, ikinci ve müte-

İmdat TÜRKAY, Serbest Meslek Faaliyetinin Diğer Gelir Unsurlarıyla Olan İlişki-

si, Yaklaşım Dergisi, Ekim/2008,S:190