

TBB Dergisi 2014 (111)
Cem Barlas ARSLAN
241
pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana,
erişte, mantı gibi ürünleri iş yeri açmaksızın satanlar ile bu ürün-
lerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî
faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanla-
rın düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival,
panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen
yerlerde satanlar,
• Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla
satın alanlar hariç, bir iş yeri açmaksızın kendi nam ve hesabına
münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle her türlü hurda mad-
deyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlara
veya tekrar işleyenlere satanlar,
• Basit usule tabi olma şartlarını (genel şartlar) taşıyanlardan, ken-
di ürettikleri ürünleri satanlara münhasır olmak üzere el dokuma
işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve
ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık,
yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği, çarıkçılık, yemeni-
cilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri
olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulu-
nanlar ile sözü edilen işlere benzerlik gösterdikleri Maliye Bakan-
lığı tarafından kabul edilen ticaret ve sanat işleri ile iştigal edenler
vergiden muaf esnaf sayılmaktadırlar. Bununla birlikte; ticari, zi-
rai veya mesleki kazancı dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tabi
olanlar ile sayılan işleri gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağ-
lılık arz edecek şekilde yapanlar, esnaf muaflığından faydalanama-
maktadır. Öte yandan, ilgili maddede uyarınca, esnaf muaflığından
faydalananlar faaliyetleri ile ilgili olarak satın aldıkları mallara ve gi-
derlerine ilişkin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden aldıkları
belgeleri saklamak zorundadırlar.
Gider pusulası tanımlanırken her ne kadar vergiden muaf esnaf
ile sınırlı tutulmuş olsa da, VUK’un mükerrer 257. maddesinin Maliye
Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden gider pusulası uygulamasının
kullanım alanı ve kapsamı genişletilmiştir. 141, 159, 164, 173, 225 ve
385 ve Sıra No’lu VUK Genel Tebliğleri
4
, 54 seri No’lu Katma Değer
4
141 Sıra No’lu Tebliğ, 31.01.1981 tarih ve 17237 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de,