Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Necat BATUR

Esasen kanundaki düzenlemeye göre moleküler genetik incele-

me ancak biyolojik bulgular üzerinde yapılabilmektedir. O halde olay

yerinde bulunan biyolojik bulgu kapsamında olmayan herhangi bir

obje üzerinde yapılacak inceleme hem yasal dayanak hem de teknik

olarak moleküler genetik inceleme değildir. Bu nedenle bu tür eşyalar

üzerinde moleküler genetik inceleme için verilen hakim kararı aslında

eşya üzerinde bulunan veya bulunması muhtemel biyolojik bulgu için

verilmektedir.

Kanaatimizce olay yerinde bulunan eşya ve objeler üzerinde biyo-

lojik bulgu olduğu konusunda tereddüt olmaması durumunda (örne-

ğin, giysi üzerindeki doku parçası, idrar veya gaita, bıçak üzerindeki

kan, iç çamaşırı üzerindeki sperm lekesi gibi) bu eşyalar üzerindeki

biyolojik bulgular için moleküler genetik inceleme kararı talep edile-

bilecektir. Ancak talep ve kararda “

eşya üzerinde

” değil, “

eşya üzerinde

bulunan biyolojik bulgu

” ibaresine yer verilmesi daha doğru olacaktır.

Eşya üzerinde biyolojik bulgu olduğunun ilk bakışta görülememesi ve

bunun için özel bir inceleme yapılması gereken durumlarda ise ikili

bir ayrım yapılmalıdır. Eğer eşya üzerindeki biyolojik bulgu molekü-

binin, “5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 75 ve 76 ncı maddelerinde, olay

yerinden elde edilen materyaller üzerine DNA incelemesi yapılabilmesi işleminin

sayılmadığı, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 78 inci maddesinde hakim kararı

gerektiren inceleme konusu olarak yalnızca 75 ve 76 ncı maddelerde öngörülen

işlemlerle elde edilen örnekler sayılmış olup olay yerinden elde edilen herhangi

bir eşya veya materyal (eldiven poşeti) üzerinde DNA incelemesi yapılmasının

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 75, 76, 78 ve 79 uncu maddelerinde öngörülme-

diği” gerekçesiyle reddine dair Gördes Sulh Ceza Mahkemesinin 02/03/2009

tarihli ve 2009/31 değişik iş sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin

Gördes Asliye Ceza Mahkemesinin 04/03/2009 tarihli ve 2009/9 değişik iş sayı-

lı kararına karşı Adalet Bakanlığı’nın 17.07.2009 gün ve 2009/7977/39598 sayılı

kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay C.Başsavcılığının 10.08.2009 gün

ve KYB.185823 sayılı ihbar yazısı ile infaz dosyası 09.09.2009 tarihinde Dairemize

gönderilmekle incelendi:

Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Genetik İncelemelere ve Fizik Kimliği

Tespiti Hakkındaki Yönetmeliğin 12/2 ve devamı maddeleri ile 5271 sayılı Ceza

Muhakemesi Kanunu’nun 75 ve 76 ncı maddelerinde öngörülen işlemlerle elde

edilen örnekler üzerinde, soy bağının veya elde edilen bulgunun şüpheli veya

sanığa ya da mağdura ait olup olmadığının tespiti için zorunlu olması halinde

moleküler genetik incelemeler yapılabilir,” düzenlemesiyle aynı Kanun’un 79/1.

maddesindeki “78 inci madde uyarınca moleküler genetik incelemeler yapılması-

na sadece hâkim karar verebilir,” hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, suç ye-

rinde elde edilen bulgular üzerinde moleküler genetik incelemeler yapılabileceği

ve bunun sadece hakim kararı ile mümkün olduğunun gözetilmemesi, (Y. 6. C.D.,

11.04.2011, E 2009/18701, K 2011/5063)