TBB Dergisi 103. Sayı

İnsanlığa Karşı Suçlar

188

korur. Dördüncüsü, savaş suçları hukuku savaş sırasındaki davranış-

ları ve askeri hedefleri düzenler, oysa insanlığa karşı suçlar öncelikle

sivillere yönelik eylemlerle ilgilenir.

4. SUÇUN UNSURLARI

4.1. Fail

Roma Statüsü’nde insanlığa karşı suçların failleri hakkında sınır-

layıcı bir düzenleme yer almamaktadır, dolayısıyla insanlığa karşı suç-

ların herkes tarafından işlenilebileceğini söyleyebiliriz. Fakat Statüde

yer alan, fiillerin ‘yaygın veya sistematik’ olarak işlenmesi şartını dü-

şündüğümüzde bu fiillerin bir devlet veya örgüt politikası dahilinde

işlenebileceğini anlıyoruz.

4.2. Mağdur

Roma Statüsü’nün 7. maddesinde insanlığa karşı suçun herhan-

gi bir sivil nüfusa karşı işlenebileceği belirtilmiştir. Sivil nüfus, ülke-

sinde bulunduğu devletin vatandaşı olsun yada olmasın, genel ola-

rak savaşan (muharip) statüsü tanınmayan herkesi kapsar.

Kızılhaç

Örgütü’nün UÖİH Raporunda siviller, silahlı kuvvetler mensubu ol-

mayan şahıslar olarak tanımlanmıştır (kural 5). Savaşan ise, tıbbi ve

dini personel dışında, çatışma taraflarının silahlı kuvvetlerini oluştu-

ran herkestir (kural 3).

İnsanlığa karşı suçun oluşabilmesi için her

şeyden önce ortada bir saldırı olması, bu saldırının bir topluluğa yö-

nelmiş olması, gerekmektedir. Dolayısıyla tek bir kişiye yönelik ola-

rak işlenen eylemin insanlığa karşı suç oluşturması mümkün değildir.

Fakat bu topluluk herhangi bir sivil topluluk olabilir, yoksa Ruanda

Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi Statüsü’ndeki gibi topluluğu sı-

nırlayıcı ifadeler kullanılmamıştır, yani insanların ulusal, etnik, dinsel,

ırksal vs. bir topluluğun üyeleri olması gerekmemektedir.

Cryer vd., s. 190

Rıfat Murat Önok,

“Uluslararası Ceza Divanı’nı Kuran Roma Statüsü ile Türk Ulusal

Mevzuatının Maddi Ceza Hukuku Kuralları Yönünden Uyumuna Dair Bir Rapor”

rapor-web.pdf (30/10/2011) s. 31

Önok, s. 31