13 / 449
Kişisel Verilerin Korunmasında Yeni Bir Hak: “Unutulma Hakkı” ve AB Adalet Divanı’nın...
12
GİRİŞ
İnsan, özgür bir varlık olduğundan, maddi ve manevi varlığını
oluşturan yaşamını serbest biçimde sürdürmek istemektedir. Kişisel
verilerin korunması hakkının özünde de, yaşamın serbestçe sürdürül-
me isteği bulunmakta olup, birey kişisel verilerini istediği gibi kullan-
ma veya kullanmama hakkına sahiptir.
Teknolojik gelişmeler, bireylerin kişisel verilerinin elde edilmesini
ve işlenmesini kolaylaştırmış; Google gibi arama motorları sayesinde
bireylere ait bir bilgiye kolayca ulaşılmaya başlanmıştır. Bununla bir-
likte, bireyin üçüncü kişilerin gözetiminden kurtulması ve dolayısıy-
la yaşamını özgür biçimde sürdürme isteği “unutulma hakkı” adıyla
yeni bir hakkın ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD)’nın 13 Mayıs 2014 tarihinde
verdiği “Google Kararı” ile yeniden tartışma konusu olan bu hakkın,
teknolojinin akıl almaz boyutta geliştiği günümüzde daha çokça tartı-
şılacağı anlaşılmaktadır.
Bu çalışmada, bireyin, kişisel verilerini serbestçe kullanma isteği-
nin diğer bir yansıması şeklinde nitelendirilebilecek olan ve son yıl-
larda giderek kişisel verilerin korunması hakkından bağımsız olarak
tartışılan bir hak olan unutulma hakkı ele alınacaktır.
Çalışmada, öncelikle bu hakkın, kişisel verilerin korunması hak-
kıyla olan ilişkisi ortaya konulduktan sonra, unutulma hakkına yöne-
lik yapılan tanımlar ve bu hakkın özellikleri belirtilecektir. Bundan
sonra ise, insan hakları yönüyle unutulma hakkı değerlendirilerek
Avrupa ve Amerika’da yapılan yasal düzenleme çalışmaları hakkında
bilgi verilecektir. Son olarak ise, konuya ilişkin ABAD’ın “Google Ka-
rarı” ve Yargıtay kararı tartışılacaktır.
I. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKI
A. Kişisel Veri
Kişisel veri, belirli ya da belirlenebilir nitelikteki bir kişiye ilişkin
her türlü bilgi şeklinde tanımlanmaktadır. Kişisel verilere ilişkin ulus-
lararası düzenlemelerde, örneğin Avrupa Birliği tarafından çıkarılan
95/46/EC sayılı Bireylerin Kişisel Verilerinin İşlenmesi ve Serbestçe
Dolaşımı Karşısında Korunmasına İlişkin Direktif’in 2/a maddesin-