241 / 453
Kredi Kartlarıyla İlgili 6502 Sayılı Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Getirdiği ...
240
III. Kredi Kartlarıyla İlgili Önemli Tanımlar
Kredi kartı sisteminde önemli yeri olan kavramların anlamları ge-
rek 6502 sayılı TKHK.’da gerekse 5464 sayılı BKKKK.’da belirtilmiştir.
Kredi kartı, BKKKK. m.3 e hükmüne göre “
nakit kullanımı gerekmek-
sizin mal ve hizmet alımı veya nakit çekme olanağı sağlayan basılı kartı veya
fiziki varlığı bulunmayan kart numarasını”
ifade etmektedir. Bu tanımda
hem basılı kartın hem de kart çıkaran kuruluşların fiziki bir varlığı
bulunmayan kart numarasının da kredi kartı olarak kullanılabileceği
düzenlenmiştir
14
. Yeni TKHK.’da kredi kartının tanımı yapılmamıştır.
Kredi kartları doktrinde çeşitli sınıflandırılmalara tabi tutulmuştur.
Bu sınıflandırma, sisteme katılanların sayısına göre, kart hamiline su-
nulan edime göre, sağladığı hizmete göre, kartın sözleşmeden doğan
sorumluluğuna göre, kredi kartı çıkaran kuruluşa göre, kredi kartının
geçerli olduğu alana göre yapılmıştır
15
.
Kredi kartı sisteminde çeşitli işleyiş şekilleri vardır
16
. İki taraflı sis-
temde, kart çıkaran kuruluş ve kart hamili olarak iki taraf vardır.Üç
taraflı sistemde kart çıkaran kuruluş, üye işyeri ve kart hamili olarak
üç taraf vardır. Gerçekte ise bu sistemde üçten fazla taraf olup, kart
çıkaran kuruluş yanında üye işyeri anlaşması yapan kuruluş ve kartlı
sistem kuruluşu bulunmaktadır. Bu sistemde üç ilişki mevcut olup, bi-
rincisi kart çıkaran kuruluş ve kart hamili arasındaki karşılık ilişkisi,
ikincisi kart çıkaran kuruluş ve üye işyeri arasındaki bedel ilişkisi ve
üçüncüsü kart hamili ve üye işyeri arasındaki temel ilişkidir
17
. Basit üç
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki tüketici işlemlerine, bunların
hukuken bağlayıcı olup olmadıklarına ve sonuçlarına bu işlemler hangi kanun
yürürlükte iken gerçekleşmiş ise kural olarak o kanun hükümleri uygulanır. An-
cak:
a) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulan ve hâlen geçerli sözleşme-
lerin bu Kanuna aykırı hükümleri yürürlük tarihinden itibaren uygulanmaz.
b) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce işlemeye başlamış hak düşürücü
süreler ile zamanaşımı süreleri dolmamış ise bu Kanunda öngörülen sürenin geç-
mesiyle hak düşürücü süre veya zamanaşımı süresi dolmuş olur.
(3) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, bu Kanun-
la yürürlükten kaldırılan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dayanılarak
çıkartılan yönetmelik ve diğer mevzuatın, bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri
uygulanır”.
14
Ceylan, Tez, s.49.
15
Ceylan, Tez, s.25 vd.
16
Ceylan, Tez, s.23 vd.
17
Erden Kuntalp, Yargıtay Kararları Işığında Kredi Kartı, Ticaret Hukuku ve
Yargıtay Kararları Sempozyumu, XIII, 5-6 Nisan 1996, , s.275.