Sayi126

Fransa’da Din ve Vicdan Hürriyeti Bağlamında Dini Sembollerin Kullanımı

GİRİŞ

Din ve inanç, insanın yaratıldığı günden beri var olan, her daim

tartışılan, siyasal iktidarların halk nezdinde kabul edilip edilmemele-

rinde, kişilerin toplumsal ve siyasi tutumlarında ve ahlak anlayışları-

nın şekillenmesinde belirleyici etkileri olan kavramlardır.

İnsan hayatında bu kadar önemli yere sahip olan din ve vicdan

kavramları demokrasi ve laikliğin geçerli olduğu her ülkede din ve

vicdan özgürlüğü adı altında koruma altına alınmıştır. Bu özgürlük

bir kısım ülkelerde negatif, bir kısım ülkelerde de pozitif hürriyet ola-

rak kabul edilmektedir.

Din ve vicdan özgürlüğü, kişiye istediği dini veya inancı kabul et-

mek, değiştirmek veya hiçbir din veya inancı tanımamak hakkı verir.

Bu özgürlük sadece inanan kişinin değil, inançsızların, din düşmanla-

rının ve şüphecilerin de dünya görüşünü korur.

Din ve inanç özgürlüğü, bireylerin istedikleri din ve inancı benim-

seme, dini bir inanca sahip olmama ve dinlere karşı ilgisiz olmayı ve

aynı şekilde dinin gereklerini yerine getirip getirmeme özgürlüğünü

de kapsar.

I. ÖZGÜRLÜK KAVRAMI İLE DİN VE VİCDAN

ÖZGÜRLÜĞÜNÜN TANIMI

İnsanlar için çok önemli olan özgürlük; kişinin yapmak veya ol-

mak istediği bir şey konusunda dışarıdan gelen ve doğal olmayan her-

hangi bir engelleme veya kısıtlama altında bulunmamasını ifade eder.

Günümüzdeki ifadesiyle, fertlerin insan olması temeline dayanan

insan hakları, özgürlük hakları olarak da nitelendirilir. Bu açıdan in-

Zühtü Arslan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Din Özgürlüğü, Liberal Dü-

şünce Topluluğu Yayınları, Ankara 2005, s. 1, (“Özgürlük”).

Adnan Küçük, “AB Üyesi Bazı Ülkeler ile Abd ve Türkiye’de Din Eğitimi ve Öğ-

reniminin Hukuki Çerçevesi”, Liberal Düşünce-Din Özgürlüğü, Liberte Yayınları,

Ankara 2009, Sayı.55, s. 61, (“Çerçeve”).

Mustafa Erdoğan, Anayasa ve Özgürlük, Yetkin Yayınları, Ankara 2002 s. 140,

(“Özgürlük”).

Mustafa Erdoğan, “Sivil Özgürlük Olarak Din ve Vicdan Özgürlüğü”, Türkiye’de

Din ve Vicdan Hürriyeti Çeşitlilik, Çoğulculuk, Barış, (Der.: Murat Yılmaz), Libe-

ral Düşünce Topluluğu, Ankara 2005, s. 23, (“ Vicdan”).