400 / 405
‘HUKUK DEVLETİNİN SONU’
Başar YALTI*
‘’Devlet, hukuka ancak istediği için, istediği
zaman ve istediği ölçüde boyun eğiyorsa, aslında
hiç boyun eğmiyordur.’’
Leon Duguit
Yazının başlığı Jean-Claude Paye’nin kitabının adı. Kitabın alt baş-
lığı
‘Olağanüstü Halden Diktatörlüğe Terörle Mücadele’
adını taşı-
yor.
Kitap, El-Kaide’ye bağlı kişilerin kaçırdıkları uçaklarla 11 Eylül
2001 tarihinde New York’ta bulunan Dünya Ticaret Merkezi kulelerine
yaptıkları saldırılar sonrasında hukukta ortaya çıkan olağanüstülüğü
konu ediyor.
Kitabın girişinde de belirtildiği gibi,
‘’Bugün almamız gereken
tüm önlemleri sessiz bir şekilde tekrar gündeme getirmek ve kabul
ettirmek için çok iyi bir gün’’
(s.12). Çünkü acil bir durum (terörist
bir eylem) vardır ve böylesi acil durumlarda yurttaşlar demokrasiyi
korumak adına özgürlüklerinden vazgeçmeye hazırdırlar.
Terör eylemleri ve toplumsal şiddet olaylarının yaygınlaştığı or-
tamlarda, hukukun meşrulaştırıcı özelliği siyasal iktidarlar tarafından
sonuna kadar istismar edilir. Polise ve istihbarat birimlerine olabildi-
ğince geniş yetkiler verilir. Toplumun gözünde, terörle mücadele ve
savaş, terörist ve düşman kavramları özdeşleştirilir. Ceza hukuku ve
ceza yargılama usulleri olağanüstüleştirilir. İnsanlar birbirlerine karşı
ihbarcı hale getirilir. Toplum polisleştirilir. Yargı bağımsızlığını yiti-
*
Avukat, Türkiye Barolar Birliği Başkan Yardımcısı
makaleler / articles