133

105 / 685

104 Devletin Kitlesel Gözetleme Araçlarının Özgürlükler ve Hukuk Güvenliği Üzerindeki Etkileri ...
şitli meydan, cadde, sokak ve benzeri yerleri ile şehirlerarası yollara
yerleştirilen görüntü alma veya radar gibi cihazlar vasıtasıyla veriler
toplanmaktadır.5
Bu konuyu incelemekteki amaç devletin gözetleme araçlarının
teknik detaylarını irdelemekten ziyade kullanılan yol ve yöntemleri
hukukî perspektiften inceleyerek hukuk devleti prensipleri temelinde
5 Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve bağlılarına ilişkin resmi WEB sayfalarında
“Kent Güvenlik Yönetim Sistemi” yanında “MOBESE” şeklinde bir kısaltmanın
da kullanıldığı görülmektedir. Hatta “MOBESE” kısaltmasının, bahsi geçen gö-
rüntüleme vb. sistemlerin ilk kurulması aşamasında kullanılmaya başlandığı ve
zaman içerisinde kamuoyunda da yaygın olarak kullanıldığı bilinmekle birlikte
bu kısaltmanın açılımını resmi kaynaklarda yaygın olarak görmek pek mümkün
olmamaktadır.
Bazı resmi WEB sitelerinde ise “Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu” olarak
yazıldığı görülmüştür (Örn.: ,
04.10.2016).
EMG’nin 2013.pdf” linkin-
de (29.09.2016) yer alan EMG’nin “2013 Yılı Performans Programı”nda yer alan
“Temel Politikalar Ve Öncelikler” başlığı altında sıralanan önceliklerden birinde
“MOBESE uygulamalarına etkili bir şekilde devam edilecektir.” şeklinde yazılan
hedef bilgisinde bile MOBESE’nin açılımına yer verilmediği görülmektedir. Keza
bunun gibi EGM’nin birçok yayınında da bu açılımın yazılmadığı ve kısaltma şek-
linde belirtildiği görülmektedir.
Ancak gerek İçişleri Bakanlığı gerek Emniyet Genel Müdürlüğü ve gerekse de İl
Emniyet Müdürlükleri WEB sayfalarında sistemin resmi adlandırılmasının “Kent
Güvenlik Yönetim Sistemi” olarak belirtildiği görülmektedir.
Bu bağlamda Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı
Kuruluş, Görev Ve Çalışma Yönetmeliğinin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü madde-
sinde “MOBESE” ifadesine yer verilmemiş, ancak “KGYS” kısaltmasının açılımı
olarak “Kent Güvenlik Yönetim Sistemi” ifadesine yer verilmiştir.
Bunun yanı sıra EGM’nin
linkinde(29.09.2016) ingilizce dili ile açılan sayfasında “MOBESE” kısaltmasının
hemen yanında açılımı olarak “The Urban Security Management System” yazdığı
görülmektedir. Bu açılımın Türkçe karşılığı da “Kent Güvenlik Yönetim Sistemi”
şeklindedir. Ancak bu açılım “MOBESE” kısaltmasını oluşturan harflerle bağdaş-
mamaktadır. Dolayısıyla çeşitli basın yayın organlarında zaman zaman yer aldığı
üzere bu “MOBESE” kısaltmasının, bu sistemi kuran emniyet görevlilerinin isim-
lerinin baş harflerinden oluştuğu ve bunun hiç bir zaman resmi olarak açıklanma-
dığı şeklindeki bilginin doğru olma ihtimalini akla getirmektedir.
Makalenin konusu olmadığından bu konuya daha fazla girilmemesi gerektiği ka-
naatindeyim. Ancak bu bilgi doğru ise; yeni bir keşif olmayıp gelişmiş ülkelerde
uzun yıllar önce başlanılan bir sistemin benzerinin Türkiye’de oluşturulmasına
ilişkin bir kamu hizmetinin, sistemle ilgili çalışan kamu görevlilerince bu şekilde
şahsileştirilerek isimlerinin baş harflerinin kullanılmasının ve bunun da kamu-
oyundan gizlenmesinin, keza ilgili amirlerce de buna müsaade edilmesinin ve
halen de konuya resmi bir açıklık getirilmemesinin “kamu hizmeti” ilke ve pren-
sipleri ile bağdaşmadığı değerlendirmektedir.