133

102

Devletin Kitlesel Gözetleme Araçlarının Özgürlükler ve Hukuk Güvenliği Üzerindeki Etkileri ...

2. Teknik Araçlarla İzleme Yoluyla:

Devletin vatandaşı takip yöntemlerinden birisi olan ve 5271 sayılı

CMK’nın 140’ıncı maddesinde yer alan

teknik araçlarla izleme, ses

ve görüntü kaydı alma

yöntemi de suç delili elde edilmesine yöne-

lik icra edilen bir yöntem olarak düzenlenmiştir. Kanımca bu yöntem

kolluk görevlilerini yoran ve uzun süre gizlenerek icra edilmesi ge-

reken zahmetli bir yöntem olması ve iletişime müdahaleye nazaran

kolluk görevlilerince çok tercih edilmeyen bir uygulama olması nede-

niyle bu konudaki ihlaller ve bunların doğurduğu şikâyetler, iletişime

müdahale uygulamasında olduğu gibi çok fazla ortaya çıkmamıştır.

Ancak buna rağmen bazı soruşturmalarda insanların aile fertleri ve

arkadaşları ile olağan münasebetlerinin çok ciddi suç faaliyetleri ola-

rak gösterilmesi ve öte yandan da hukuk devletinde olmaması gere-

ken bir şekilde bizzat kamu görevlilerince basına servis edilmesi uy-

gulamalarına rastlanmıştır.

3. Kent Güvenlik Yönetim Sistemleri (KGYS) Kapsamında

Farklı Amaçlara Yönelik Olarak Yerleşim Yerleri ile Şehir İçi

Yol ve Sokaklar ile Şehirlerarası Yollara Yerleştirilen Görüntü

Alma Cihazları Vasıtasıyla:

Öncelikle belirtmek gerekir ki günümüzde hızla yaygınlaşarak

uygulanan yerleşim yerleri ile şehir içi ve şehirlerarası yollara yerleşti-

rilen çeşitli görüntü alma cihazlarıyla o mahalde bulunan veya oradan

geçen vatandaşların ve araçlarının görüntülerinin kayıt altına alınma-

sı, bu kayıtların muhafaza edilmesi, çeşitli amaçlara yönelik kullanıl-

ması, kurum ve kuruluşlara verilmesi ve nihayetinde silinmesi gibi

işlemlerin usul ve esaslarını düzenleyen, bir başka deyişle bunların

kurallarını içeren açık ve münhasır bir yasa ve yönetmelik düzenle-

mesi bulunmamaktadır. Keza kent güvenliğiyle ilgili olabilecek 5442

sayılı İl İdaresi Kanunu veya 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Ka-

CMK’nın 140’ıncı maddesine göre yapılacak teknik araçlarla izleme ile ses veya

görüntülerinin kayda alınması işlemi, maddede yer alan sınırlama gereği şüpheli

ve sanıkların yalnızca kamuya açık yerlerdeki faaliyetlerinde ve işyerlerinde ve

yine maddede sayılan belli suçlarla ilgili olarak yapılabilmektedir. Bu işlemler an-

cak hâkim kararıyla ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise, 24 saat içinde

hâkim onayına sunulmak üzere Cumhuriyet Savcısının kararıyla yapılabilir. Ni-

hayetinde bu işlemler kişilerin konutunda uygulanamaz.