dergi 132

TBB Dergisi 2017 (132)

Abdulkadir KARAARSLAN

başvuru yollarında belirtmediği şikâyetler bakımından başvuru yolla-

rı tüketilmemiş kabul edilecektir.

AYM kararlarında belirtildiği üze-

re, olağan kanun yollarında ve genel mahkemeler önünde dayanılma-

yan iddialar

AYM önünde şikâyet konusu edilemeyeceği gibi genel

mahkemelere sunulmayan yeni bilgi ve belgeler de AYM’ye sunula-

mayacaktır.

Mahkeme bir kararında açıkça, başvurucunun bireysel

başvuruya konu edilen şikâyetlerini derece mahkemeleri önünde ileri

sürmeksizin ilk defa Anayasa Mahkemesi önünde dile getirdiğini, bu

itibarla, iddia ettiği hak ihlalini düzeltme imkânını yargısal makamla-

ra tanımaksızın başvuruda bulunduğunu belirterek, şikâyeti başvuru

yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez bulmuştur.

Başvurucunun AYM önüne getirdiği şikâyetini, ilk olarak iç hu-

kukun öngördüğü tüm usule ilişkin kurallara uyarak yetkili idari ma-

kamlara ve adli mercilere iletmesi ve bu konuda sahip olduğu bilgi ve

kanıtlarını zamanında bu makamlara sunmuş, ayrıca bu süreçte dava

ve başvurusunu takip etmek için gerekli özeni göstermiş olması ge-

rekmektedir.

Başvuru yollarının tüketilmesi ilkesi, hukuk sisteminde

öngörülen usul kurallarına riayet edilmesini gerektirmektedir. Başvu-

ru yollarının tüketilmesi için usule ilişkin koşullara ve sürelere uymak

gerekmekte; başvurucunun hukuk yollarını tüketmeye çalıştığı, ancak

kendi ihmali nedeniyle usul gerekliliklerini yerine getiremediği hal-

lerde başvuru, hukuk yolları tüketilmediği için reddedilmektedir.

Bkz. AİHM Kararı, A ve Diğerleri/Birleşik Krallık, 19 Şubat 2009, par.122.

AYM, bir kararında başvurucunun Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde açmış ol-

duğu davasının kısmen kabul edildiği ve faize hükmedildiğini belirterek adil yar-

gılama hakkının ihlal edildiğine ilişkin şikâyeti incelemiştir. Mahkeme, başvuru-

cunun faize ilişkin ilk derece mahkemeleri önünde herhangi bir talebi olmadığını,

bu nedenle başvuru yollarının tüketilmiş kabul edilemeyeceğini belirtmiştir. Bkz.

AYM Kararı, 2013/4785 (Hakan Coşkuner), par.28-32.

AYM Kararları, 2012/946 (Bayram Gök), par.20, 2013/3689 (Mustafa Sıtkı Özka-

ya), par.32-35, 2014/2496 (Adnan Güzel), par. 73-74, 2013/614(Murat İslamoğlu),

par.36.

AYM Kararı, 2013/1145 (Metin Polat), par.22-25.

AYM, bireysel başvuruya ilişkin bir kararda, başvurucunun, usule uygun olma-

yan şekilde yaptığı karar düzeltme talebine ait dilekçe hakkında önce dilekçenin

reddine ve ardından yenilenen dilekçede de aynı hatanın farklı bir biçimde yapıl-

ması nedeniyle karar düzeltme talebinin incelenmeksizin reddine karar verilmiş

olması durumunda, başvurucunun olağan kanun yollarını usulüne uygun bir şe-

kilde tüketmemiş olması olarak kabul etmiştir. Bkz. AYMKararı, 2013/5028 (Hilal

Özkök (2)), par.28.

AYM Kararı, 2013/3667, (Emel Kaynar ve Diğerleri) par.45.