TBB Dergisi 101. Sayı

TBB Dergisi 2012 (101)

İmdat TÜRKAY

319

ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup

edilemez, haczedilemez.”

denilmiştir. Aynı Kanunun 168’inci maddesi-

nin 3’üncü fıkrasında,

“Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın

tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan ta-

rife esas alınır.”

, 169’uncu maddesinde ise

“Yargı mercilerince karşı tarafa

yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az

ve üç katından fazla olamaz.”

denilmektedir. Dava sonunda, kararla tari-

feye dayanılarak karşı/alacaklı taraf avukatına ödenen vekalet ücreti;

• Mahkeme veya icra veznesinin düzenlediği makbuz imzalanarak

nakden,

• Bizzat karşı/borçlu tarafın, mahkeme veya icra dairesinin tespit

ettiği vekalet ücretini elden (nakden) veya banka havalesi ile öde-

mesi,

• Mahkeme veya icra dairesinin, yargılama giderleri ile birlikte da-

vayı kazanan müvekkile herhangi bir şekilde ödeme yapması ve

müvekkilin de karşı/borçlu taraftan alınan vekalet ücretini avuka-

ta ödemesi, şekillerinde tahsil edilebilmektedir.

Gelir vergisi açısından vergiyi doğuran olay gelirin elde edilmesi-

dir. Gelir Vergisi Kanununda elde etme, vergiye tabi gelirin niteliğine

göre farklı esaslara bağlanmıştır. Serbest meslek kazançlarında ise elde

etme tahsil esasına bağlanmıştır. Şimdi bu genel prensip çerçevesinde

vekalet ücretinin vergilendirilmesini; gelir vergisi tevkifatı, katma de-

ğer vergisi ve belge düzeni açısından değerlendirelim.

3. VEKALET ÜCRETİNİN SERBEST MESLEK KAZANCI

OLARAK TEVKİFATA TABİ TUTULMASI

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, her türlü serbest meslek faaliyetin-

den doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faali-

yeti ise sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye

veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi

olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması-

İmdat TÜRKAY, Serbest Meslek Kazançlarının Vergilendirilmesi, Seçkin Yayıne-

vi, 2. Baskı, Mayıs/2012 Ankara, S.74