14 / 473
TBB Dergisi 2013 (106)
İrfan AKIN
13
gerçekleşmesinin sonucu olarak tasarlanmış bir düzenleme olmayıp,
kanun koyucu tarafından kanunda öngörülmüş bir haktır ve haklı bir
gerekçenin bulunması gerekmemektedir. Gerekçe gösterilmesi zorun-
luluğunun bulunmaması, kararın sadece bu sebeple iptal edilememesi
anlamına gelmektedir. Ancak gerekçe gösterme zorunluluğunun bu-
lunmaması, şirketin alacağı kararın TTK m.445’de öngörülen dürüst-
lük kuralına uygun olması zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
5
Esas
sermaye artırımına ilişkin genel kurul kararının dürüstlük kuralına
aykırı olduğu ve pay sahiplerini zarara uğratma kastı ile hareket edil-
diğini ispatlama yükümlülüğü pay sahiplerine aittir.
Şirketin esas sermaye artırımına haklı bir gerekçe bulması gerek-
mediği gibi esas sermayenin mevcut miktarı da pay sahipleri için mük-
tesep hak teşkil etmez.
6
Bu nedenle pay sahipleri, esas sermaye artırı-
mına katılmadıkları takdirde şirketteki paylarının azalacağı gerekçesi
ile sermaye artırımına karşı çıkamazlar, çıksalar da bu hukuk düzeni
tarafından korunmaz. Diğer yandan pay sahiplerinin esas sermaye ar-
tırımına katılma yükümlülüğü de bulunmamaktadır. Böyle bir yüküm-
lülük esas sözleşmede de kararlaştırılamaz. TTK m.480/I’de pay sahi-
binin pay bedeli veya payın itibari değerini aşan primi ifa dışında borç
yükletilemez demek suretiyle bu hususu hüküm altına almaktadır.
C. SERMAYE ARTIRIMININ ÖNŞARTLARI
I. Pay Taahhütlerinin Tamamının Yerine Getirilmiş Olması
TTK m.456/I uyarınca iç kaynaklardan yapılan artırım hariç pay-
ların nakdi bedelleri tamamen ödenmediği sürece sermaye artırılamaz.
Bu şekilde anonim şirketin sermaye artırmak suretiyle elde etmeyi
rılmışsa, bu durumda sermaye artırımı yapılabilir.
5
Yargıtay aynı yöndeki kararında şu ifadeleri kullanmaktadır:
Sermaye artırımında
önemli olan husus, ortaklığın çıkarları yerine, oy çokluğunu elinde bulunduran pay sahip-
lerinin çıkarlarını korumak maksadıyla yapılıp yapılmadığı ve sermaye artırım hakkının
kötüye kullanılıp kullanılmadığı, ayrıca pay sahiplerini zarara uğratmak ve onların ortak-
lıktaki kar, tasfiye payı ve oy oranlarını azaltmak amacıyla yapılıp yapılmadığıdır
. 11. HD
T.11.03.1986, E.218, K.1318.
6
Aynı yöndeki Yargıtay kararı için bkz. HGK T.11.10.1978, E.1977/11-103, K.824.
Tekinalp
, esas sermayenin mevcut miktarının müktesep hak oluşturmadığını
belirtmesinin ardından, esas sözleşmede artırma kararının alınmasının oybirliğine
bağlandığı durumda, pay sahipleri bakımından sözleşmesel bir müktesep hakkın
doğduğunu ifade etmektedir, Tekinalp (Poroy/Çamoğlu),
Ortaklıklar,
N.1381.