374 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Talih UYAR
373
Gerek
borca
(İİK. mad. 168/5, 169, 169a) ve gerekse
imzaya
(İİK.
mad. 168/4, 170) itiraz halinde takip durmadığından, borçlunun iti-
razının icra mahkemesindeki incelenmesi sırasında, “mal beyanında”
(İİK. 74) bulunmasına gerek bulunup bulunmadığı, çözümlenmesi ge-
reken bir sorun olarak karşımıza çıkar.
İİK’nun 168/6. bendinde 4949 sayılı Kanun ile -15.7.2003 tarihin-
de- değişiklik yapılmadan önceki dönemde
bir görüşe göre
54
“icra
mahkemesince
borca
(ve
imzaya
) itirazda bulunan borçlunun mal be-
yanında bulunma zorunluluğu yoktur. Borçlunun, icra mahkemesine
“itirazın reddi” hakkındaki kararının kendisine tefhim ya da tebliğin-
den itibaren üç gün içinde mal beyanında bulunması gerekir” denil-
mişken,
Diğer bir görüşe göre
55
ise;
borca (ve imzaya) itiraz halinde, icra
mahkemesince, itirazın esası hakkında karar verilinceye kadar -İİK.
mad. 169a/I uyarınca- “takibin geçici olarak durdurulmasına” karar
verilmişse, borçlunun mal beyanında bulunma zorunluluğu da söz
konusu olmaz. Eğer icra mahkemesi böyle bir karar vermemişse, borç-
lunun mal beyanında bulunması gerekir” denilmişti.
İcra suçlarına ilişkin kararları temyizen incelediği dönemde Yar-
gıtay
12. Hukuk Dairesi (İcra ve İflas Dairesi)
56
ile bu suçlara ilişkin
kararlar temyizen incelemeye başladığı ilk yıllarda
Yargıtay 8. Ceza
Dairesi
57
“borçlunun ödeme emrine itiraz etmesinin takibi durdurmaması
nedeniyle, bu itirazının sonucunu, beklemeden, icra dairesine de mal beyanı
da bulunmak zorunda olduğunu”
belirtmişken daha sonra -1994 yılından
itibaren- İİK. mad. 168/6’daki
“İtiraz edilmediği (ve borç ödenmediği) tak-
dirde on gün içinde 74 üncü maddeye göre mal beyanında bulunulması...”
şeklindeki sözcükleri esas olarak,
“borca/imzaya itiraz eden borçlunun
mal beyanında bulunma zorunluluğunun bulunmadığı”
58
sonucuna var-
mıştı...
54
KURU, B.
İcra ve İflas Hukuku C: 2, s: 1701 -
MUŞUL, T.
Kambiyo Senetlerine
Dayanan Haciz Yolu ile Takip (BATİDER, C: VII, S: 3, s: 620)
55
ÖĞÜTÇÜ, T./ÇİTOĞLU, A.
Uygulamalı İcra ve İflas Kanunu, s: 1271 vd.
56
Bknz: İİD. 2.10.1973 T. 8145/8495; 27.9.1973 T. 8133/8331
57
Bknz: 8. CD. 12.10.1993T. 353/8540; 14.1.1993T. 13864/465; 9.7.1992T. 14704/14950
58
Bknz: 8. CD. 20.3.2000 T. 4360/4592; 18.3.1998 T. 2386/3837; 16.2.1998 T. 165/1749