380 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Murat TEZCAN
379
Bu nedenle, kamulaştırma sonrası eski maliki devre dışı bırakmayı
engellemeye yönelik idarelerin çeşitli uygulamaları, Yargıtay tarafın-
dan istikrarlı bir biçimde engellenmiş ve eski maliklerin haklarını ko-
ruma yönünde kararlar verilmiştir.
Örneğin, idare, 1974 yılında yaptığı kamulaştırma sonrası, kamu-
laştırma amacının ortadan kalktığı gerekçesiyle ihale usulüyle 2008
yılında ilgili taşınmazı satmıştır. Eski maliklere kanunda gösterilen şe-
kil ve sürede haber verilmeden ihale usulüyle yapılan satış ve 3. Kişi
lehine ilişkin tescil kararı, Yargıtay’ca içtihat niteliğinde bir kararla de-
ğerlendirilmiştir.
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 04.11.2010 tarih, 2010/8288E.
2010/14440K sayılı kararında, “
ta
şı
nmaz
ı
n
İ
dare taraf
ı
ndan kamula
ş
t
ı-
r
ı
lmas
ı
ve bu kamula
ş
t
ı
rma i
ş
leminin kesinle
ş
mesinden sonra ister bir s
ü
re
amaca uygun kullan
ı
ls
ı
n isterse hi
ç
kullanmas
ı
n ihtiya
ç
kalmad
ığı
n
ı
n an-
la
şı
lmas
ı
halinde Kamula
ş
t
ı
rma Yasas
ı
’n
ı
n 22. maddesi gere
ğ
ince ta
şı
nmaz
mal maliki veya miras
çı
lar
ı
na keyfiyetin duyurulmas
ı
gerekmektedir.
” ifa-
delerine yer verdikten sonra, “
kamula
ş
t
ı
rma nedeniyle ta
şı
nmaz
ı
n bedeli
kendisine
ö
dendi
ğ
ine g
ö
re aradan ge
ç
en zaman i
ç
inde ta
şı
nmazda bu bedele
nazaran yeni bir de
ğ
er art
ışı
(ge
ç
en s
ü
re i
ç
inde ta
şı
nmaz
ı
n niteli
ğ
inin de
ğ
i-
ş
ip de
ğ
i
ş
medi
ğ
i <arazi-arsa> ara
ş
t
ı
r
ı
larak her iki niteli
ğ
ine g
ö
re de
ğ
eri be-
lirlenmelidir) meydana gelip gelmedi
ğ
i incelemeli, fark varsa bu fark ilgiliye
ö
denmelidir.
“
5
diyerek, her ne kadar tescil kararını iyi niyetli 3. kişi lehi-
ne korumuş olsa da, satış bedelinde endeksleme sonrasında eski malik
aleyhine çıkacak farkın giderilmesi gerektiğini belirtmiştir.
b. Düzenleme Sonrası Oluşacak Durum ve Mülkiyet Hakkına
Etkisi
Kısaca özetlemek gerekirse getirilen düzenleme, kamulaştırma
amacına uygun bir biçimde yapılan “
yap
ı
, tesisat ve donat
ı
larla birlikte
ta
şı
nmaz
ı
n 5 y
ı
l s
ü
reyle idarece kullan
ı
lmas
ı
sonras
ı” idarenin eski mali-
ke haber verme yükümlülüğü ortadan kalkmaktadır. Böylelikle, 5 yıl
gibi kısa bir sürede yapılan yapılar fiziki ömürlerini dahi tamamlama-
dan, taşınmazın tahsis amacı değiştirilerek özel mal statüsünde devire
konu olabilecektir.
5
Yılmaz Ejder, Hukuk Sözlüğü, Syf. 815.