249 / 533
Türk Vergi Sisteminde Gider Pusulası Uygulaması
248
Teşkilatı Genel Müdürlüğü aracılığıyla yapılması suretiyle tevsik edil-
mesi, bu zorunluluğu ortaya çıkaran işlemin mükellefler bakımından
Vergi Usul Kanunu’nda sayılan belgelerle tevsik zorunluluğunu orta-
dan kaldırmamaktadır. Diğer bir ifadeyle, banka veya Posta ve Telg-
raf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgeler işlemi
(hizmeti) değil buna ilişkin tahsilat ve ödemeyi tevsik etmekte, bu işle-
me ilişkin olarak borçlanılan tutarın ise kiraya verenin mükellef olma-
sı halinde düzenleyeceği fatura, mükellef olmaması halinde ise tarafı-
nızca düzenlenecek gider pusulası ile tevsiki zorunlu bulunmaktadır
(16.05.2013 tarih ve 70280967-105-89 sayılı özelge).
Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı’nın özelgesi itibariyle iş yeri kira
ödemelerinde gider pusulası kullanılması gerektiği belirtilmiştir. Bu
durum, iş yeri kirası ödeyen mükellefleri vergi cezaları ile karşı kar-
şıya bırakma ihtimalini gündeme getirmiştir. Öte yandan, kira geliri
elde edenler için de benzer yaptırımlar söz konusu olabilecektir. Şöyle
ki; iş yeri kira ilişkisinde, bugüne kadar gider pusulası düzenlemeyen
mükellefler için geriye dönük olarak ceza tahakkuk edebilecektir. Ör-
neğin, özelgenin açıklamaları doğrultusunda gider pusulası düzenle-
meyen işyerlerine, 2014 yılında düzenlemedikleri her gider pusulası
için, 190 TL’den aşağı olmamak koşuluyla, aylık kiranın %10’u oranın-
da “özel usulsüzlük cezası” kesilebilecek. Ceza tutarı da toplam olarak
97.000 TL’yi bulabilecektir. Önceki yıllar için zamanaşımı da dikkate
alındığından kesilecek ceza miktarı artabilmektedir. Nitekim ceza tu-
tarı; 2013 yılı için 94.000 TL’yi, 2012 yılı için 88.000 TL’yi, 2011 yılı için
80.000 TL’yi, 2010 yılı için 77.000 TL’yi, 2009 yılı için 76.000 TL’yi ve
2008 yılı için 68.000 TL’yi bulabilecektir. Toplam kesilecek ceza tutarı-
nın ise 483.000 TL’yi bulması söz konusu olabilecektir. Ayrıca, iş yeri
kiralarına ilişkin ödemelerini banka dekontları aracılığıyla tevsik ede-
rek defterlerine gider yazan mükellefler için bu imkan ortadan kalk-
maktadır.
Gayrimenkullerini iş yeri olarak kiraya verenler için de vergi ce-
zası söz konusudur. Kiraya verilen iş yerinin bir işletmenin aktifine
kayıtlı olması halinde fatura düzenlenmesi gerekmekte olup, iş yeri-
nin bir işletmenin aktifine kayıtlı olmaması durumunda ise asgari özel
usulsüzlük cezasının 1/5’i oranında (2014 yılı için 38 TL) ceza söz ko-
nusu olmaktadır. Diğer taraftan kiralama işlemine ilişkin olarak gider