TBB Dergisi 116.Sayı

Sermayenin Azaltılmasına İlişkin Güncel Sorunlar

308

den itibaren 2 yıl içinde sermayenin azaltılmasının iptali davası açabi-

lirler. (TTK m. 475/1)

IV. SERMAYENİN AZALTILMASININ TÜRLERİ

A. Sermayenin Bir Kısmının Pay Sahiplerine İadesi Amacıyla

Yapılan Azaltma (Kurucu Azaltma)

Sermayenin bir kısmının pay sahiplerine iade edilmesi amacıyla

yapılan sermaye azaltılmasına, faaliyet alanı itibarıyla sermeyenin şir-

ketin ihtiyacından fazla olması ve bir kısmına gereksinim duyulma-

ması halinde gidilir

. Böylece atıl durumda bulunan ve sermaye azal-

tılması suretiyle açığa çıkan miktar, pay sahiplerine payları oranında

geri ödenir. Açığa çıkan miktar, pay sahiplerine ödenmeyip yedek

akçe olarak da ayrılabilir. Bu amaçla yapılan sermaye azaltılmasına

kurucu azaltma, incelemeli azaltma veya efektif sermaye azaltılması

denilmektedir

B. Bilanço Zararının Kapatılması Amacıyla Yapılan Azaltma

(Açıklayıcı Azaltma)

Açıklayıcı veya basitleştirilmiş sermaye azaltılması, bilanço açı-

ğının kapatılmasına yarar. Bu azaltma türünde azaltılan sermaye

miktarının serbest hale gelmesi söz konusu olmayıp, sermaye miktarı

bilançoda gözüken gerçek değerine indirilmektedir

. Dolayısıyla, ser-

mayenin azaltılması yalnızca muhasebe kayıtlarında yapılan değişik-

lik biçiminde ortaya çıkmaktadır

. Bu şekilde bilançonun gerçek değe-

ri yansıtması ve bilanço açığının kapatılması sağlanır, pay sahiplerine

herhangi bir sermaye iadesi yapılmaz.

TTK m. 474/2’de; “

Sermaye, zararlar sonucunda bilançoda oluşan bir

Hasan Pulaşlı, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre Şirketler Hukuku Şerhi,

2.Cilt, Ankara, Adalet Yayınevi, Kasım 2011, s.1709.

Hayrettin Çağlar, Anonim Şirketlerde Esas Sermayenin Azaltılması, Ankara, Tur-

han Kitabevi, Ekim 2010, s.35.

Harun Keskin, “Sermaye Azaltımının Esnekleştirilmesi: Kayıtlı Sermaye Azaltı-

mı” İçin Bir Öneri”,

Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi

, Cilt:25, Sayı:2, Ankara, Sözke-

sen Matbaacılık, Eylül 2009, s.407.

Pulaşlı, a.g.e., s.1710.