119

Güncel Gelişmeler Işığında Elektronik Sözleşmelerin Kurulması

362

Eş zamanlı iletişim kanalları aracığıyla kurulan sözleşmeler, ha-

zırlar arasında kurulan sözleşmelerdir.

Çünkü bu tür iletişimde, ta-

rafların iradelerin iletilmesi anlık ve süreklidir. Doğrudan doğruya

bir iletişim söz konusudur. Taraflar, karşılıklı olarak tartışabilme ve

sözleşmelerin içeriğini ve şartlarını belirleyebilme imkânına sahiptir.

Bu da, eş zamanlı iletişim kanallarıyla kurulan sözleşmeleri, hazırlar

arasında kurulan sözleşmeler haline getirmektedir.

818 sayılı mülga Borçlar Kanunu döneminde olmayan bir düzen-

leme Türk Borçlar Kanunu’nun 4. maddesinin ikinci fıkrasında yer

almaktadır. Buna göre, “Telefon, bilgisayar gibi iletişim sağlayabilen

araçlarla doğrudan iletişim sırasında yapılan öneri, hazır olanlar ara-

sında yapılmış sayılır”. TBK ile getirilen bu düzenleme ile öğretide ka-

bul edilen görüş, yasal düzenleme hâline gelmiştir.

Yani artık, elektro-

nik iletişim araçlarıyla doğrudan iletişim sırasında kurulan elektronik

sözleşmelerin, hazırlar arasında kurulan sözleşmeler olduğunu ve bu

sözleşmelere hazırlar arasında sözleşme kurulmasına ilişkin hüküm-

lerin uygulanacağını söylemek, yasal olarak da mümkündür.

B- Ulaşma Anı

Eş zamanlı iletişim kanallarıyla gönderilen öneri ve kabul, mu-

hatabın egemenlik alanına girdiği anda ulaşmış sayılır. Yine burada

da, beyanın ulaşmış sayılabilmesi için, muhatabın egemenlik alanına

girmesinin yanında, hayat deneyimlerine ve normal koşullara göre

öğrenilmesinin sadece muhatabın elinde olmasını aramak gerekir.

Eş zamanlı iletişim kanallarıyla gönderilen öneri ve kabul, mu-

hatabın internete erişmeye imkân veren cihazının ekranında belirdiği

anda ulaşmış sayılır; ayrıca muhatap tarafından öğrenilmesi şart de-

ğildir.

C- Öneri İle Bağlılık Süresi

Eş zamanlı iletişim kanallarıyla gönderilen öneri, hazırlar arasın-

da gönderilen öneri olduğundan, bu tür öneriye TBK md. 4’ün birinci

Gezder, a.g.e, s. 113; İnal, a.g.e, s. 118; Sağlam, a.g.e, s. 95.

Şeker, a.g.e, s. 139.

İnal, a.g.e, s. 119.