119

TBB Dergisi 2015 (119)

Can YAVUZ

TBMM’nin 6. döneminde, 19.04.1940 tarihli ve 42 sayılı birleşimin-

de Erzincan milletvekili Abdülhak Fırat, Adliye Encümeni tarafından

son hali verilen kanun tasarısı hakkında konuşmak için söz alır. Fırat,

Erzincan’da yaşanan depreme atıf yaparak, yaşanan deprem sonucu

yurdun bazı bölümlerinin harabeye döndüğünü belirtmiştir. Daha

sonra bu deprem sonunda enkaz altında kalmış vatandaşların kurta-

rılması hakkında ciddi hizmetlerde bulunmuş mahkûmların affı hak-

kında bir kanun tasarısının hazırlandığını belirtmiştir. Fırat bundan

sonra: “

Biliyorsunuz ki, bu insanlar hakikaten hayatlarında bazı günahlar

işlemiş, hatta can acıtmışlardır, fakat buna mukabil yüzlerce can kurtarmak

suretiyle yararlıklar ve fedakârlıklar, ahlâkî birçok vasıflar da göstermişlerdir

”

demiştir.

Fırat, önlerinde Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın bu-

lunduğunu, ilgili kanun tasarısının kabul edilmesiyle bu bayramda

hem mahkûmları hem de onların çocuklu ailelerini sevindirebilecek-

lerini söylemiştir. Bu sırada Genel Kurul’dan “

muvafık, muvafık

” sesleri

yükselmektedir. Kanun tasarısının müzakere programına alınması ve

ivedilikle müzakeresi teklif edilmiş, bu teklif kabul edilmiştir.

Daha sonra Erzincan milletvekili Salih Başotaç söz almıştır. Ba-

şotaç, TBMM’nin kararıyla Erzincan’a heyet olarak giden millet-

vekillerinden birisidir ve deprem bölgesinde 45 gün boyunca ça-

lışmalar yürütmüştür. Başotaç muhtemelen gördüğü manzaradan

oldukça etkilenmiştir, bu yüzden mahkûmların cezalarının beşte

dördünün değil tamamının affedilmesi yönünde bir önerge vermiştir.

Başotaç’tan sonra Zonguldak milletvekili Şinasi Devrin söz almıştır.

Devrin, Başotaç’ın önergesinin Adliye Encümen’inde de tartışıldığını,

Hükümet’in tasarısının on yıldan az ceza verilmiş mahkûmların tama-

men affedilmesini, on yıldan fazla ceza verilmiş mahkûmların cezala-

rından on yıl indirilmesi şeklinde olduğunu söylemiştir.

Daha sonra,

on yıldan fazla ceza alan kişilerin oldukça ağır suçlardan mahkûm

olması sebebiyle bu tasarıdan vazgeçildiğini belirmiştir. Devrin, tüm

T.B.M.M. 6. Dönem Tutanak Dergisi, Cilt 10, Birleşim 42, s. 117, http://www.

erişim 12.12.2014

T.B.M.M. 6. Dönem Tutanak Dergisi, Cilt 10, Birleşim 42, s. 117

İşlenen suçlar sebebiyle 187 mahkûm 10 yıldan az, 54 mahkûm ise 10 yıldan fazla

süreli hapis cezası almışlardır. 27 Kânunuevvel 1939 tarihinde ve Müteakib Gün-

lerde Vukubulan Zelzelede Felâkete Uğrayanların Kurtarılmasında Fevkalâde

Hizmetleri Görülen Bazı Mahkûmların Cezalarının Affı Hakkında Kanun Tasarısı

Gerekçesi