320 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Emine Gül KAMİLOĞLU LATİFOĞLU
319
2. Kredi Kartının Hukuki Niteliği
Kredi kartı, 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları
Kanunu’nun 3’üncü maddesinde
“Nakit kullanımı gerekmeksizin mal ve
hizmet alımı veya nakit çekme olanağı sağlayan basılı kart veya fizikî varlığı
bulunmayan kart numarası”
şeklinde tanımlanmıştır.
En genel anlamıyla kredi kartı, hak sahibi kişiye, yani yetkili kart
hamiline açılmış potansiyel bir tüketici
5
kredisidir
6
. Nitekim kredi
kartı çıkaran kuruluş, kart hamili lehine satın alma gücü sağlamak
amacıyla bir üçüncü kişiye karşı borç altına girmekte, kart hamilinin
yapacağı mal yahut hizmet alımlarının bedellerini ödemeyi yüklene-
rek gayrinakdi bir kredi tahsis etmektedir.
7
Böylece kart hamili, kart
borcunu kartı çıkaran kuruma ödeyene kadar geçen süre boyunca
kart ile sunulan kredi olanağından yararlanmış olur.
8
Keza Yargıtay
kararlarında da kart çıkaran kuruluşun kart hamiline, üçüncü kişiye
ödeme yapacağı hususunda garanti verdiği saptamasında bulunula-
rak, üstlenilen risk dolaylı bir şekilde ifade edilmiştir.
9
Aynı zamanda
kredi kartı, nakit ödeme yapılmaksızın belli bir mal satın alma veya
sunulan bir hizmeti edinme imkanını da veren bir ödeme aracı olarak
da değerlendirilebilir.
10
Dolayısıyla kredi kartının kredi sağlama ve
nakit taşıma yükünden kurtulma şeklinde iki işlevi bulunduğundan
söz edilebilir.
11
Kredi kartı sözleşmeleri günümüzde, kredi kartı çıkartan kuruluş
tarafından tek taraflı olarak karşımıza çıkmakla birlikte; sözleşmesel
ilişki kredi kartı almak isteyen kişinin önceden kredi kartı kuruluşu
tarafından düzenlenen kredi kartı sözleşmesini imzalamasıyla kurul-
maktadır.
12
5
Businesscardlar hariç tutulmaktadır.
6
Sedat Yetim, Kredi Kartları ve Tüketici Kredileri, Sermaye Piyasası Kurulu, Anka-
ra 1997, s.7
7
Erden Kuntalp, “Yargıtay Kararları Işığında Kredi Kartı”, Ticaret Hukuku ve Yar-
gıtay Kararları Sempozyumu, S.XIII, Nisan 1996, s.278
8
Mustafa Çeker, Kredi Kartı Uygulaması ve Özel Hukuk Açısından Kredi Kartının
Hukuka Aykırı Kullanımı, İstanbul 1997, s.33
9
19. H.D., 12.07.1994, E.1993/6656, K.1994/7631,
www.kazanci.com.tr,
e.t.:22.04.2015
10
Çeker, s.33.
11
Şebnem Akipek, Türk Hukuku ve Mukayeseli Hukuk Açısından Tüketici Kredisi,
Ankara 1999, s.186
12
Hasan İşgüzar, Banka Kredi Kartı Sözleşmeleri, Ankara 2003, s.63