131

340

Hekimin Hizmetten Çekilme Hakkı

Hastanın hukuki sorumluluğu ise hekimin kişiliğine yönelik te-

cavüzün sonuçlarının giderilmesine yöneliktir. Bu kapsamda hekim;

durdurma, önleme, hukuka aykırılığın tespiti, maddi tazminat ve ma-

nevi tazminat davalarını açabilir.

151

Bununla birlikte saldırının sonlan-

ması halinde durdurma davasının, saldırının tekrarlanması tehlikesi-

nin ciddi olmadığı durumlarda ise önleme davasının açılmasına gerek

yoktur.

152

Maddi tazminatın kapsamını Türk Borçlar Kanunu’nun 55.

maddesi gereğince, şiddet olayları sonucu hekimin gördüğü tedavinin

giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalmasından ya da yitiril-

mesinden doğan kayıplar ve ekonomik geleceğin sarsılmasından do-

ğan kayıplar oluşturur. Hekimin ölmesi halinde ise cenaze giderleri ile

destekten yoksun kalma tazminatının karşılanmasına çalışılır. Mane-

vi tazminat talebinde ise hekimin kişilik değerlerinde iradesi dışında

meydana gelen eksilmenin yarattığı elem, üzüntü ve ıstırap gideril-

meye çalışılır. Ayrıca ağır bedensel zarar ve ölüm hallerinde, hekimin

yakınları da manevi tazminat talebinde bulunabilir.

153

Son olarak, şiddet olaylarına maruz kalan hekim, kendini savun-

maya çalışırken hastanın hukuki varlığını ihlal edebilir. Hekimin sal-

dırı henüz bitmeden önce saldırıyı başka türlü defetmesi mümkün

değilse bu savunması haklı (meşru) savunma sayılır.

154

Bu durumda

hastaya yönelik karşı saldırı şekline bürünen savunma hakkı, oran-

tılı olduğu müddetçe hekimin ne hukuki ne de cezai sorumluluğuna

yol açar.

155

Öte yandan diğer hekimler de saldırıya uğrayan hekimi

koruyucu önlemler almakla yükümlü tutulmaktadır. Tıbbi Deonto-

loji Tüzüğü’nün 38. maddesinin 2. fıkrası gereğince

“Tabip ve diş ta-

bibi, herhangi bir şahsın haysiyet kırıcı hücumlarına karşı meslektaşlarını

”

korumakla mükelleftir. Bu korumanın da kimi durumlarda hastanın

hukuki varlığını ihlal etmesi mümkündür. Ancak bu husus, kanu-

nun verdiği yetkinin kullanılması niteliği taşıdığından, bir hukuka

uygunluk sebebidir. Dolayısıyla diğer hekimlerin hukuki ve cezai

151

Mustafa Dural/Tufan Öğüz, Türk Özel Hukuku Cilt II Kişiler Hukuku, 16. Bası,

İstanbul 2015, s. 152.

152

Dural/Öğüz, s. 152-154.

153

Maddi ve manevi tazminat hakkında detaylı bilgi için bkz. Eren, s. 724 vd.

154

Hakeri, Tıp Hukuku, s. 109; Eren, s. 606.

155

Eren, s. 608; Hakeri, Tıp Hukuku, s. 109.