131

TBB Dergisi 2017 (131)

Murat GÜVEN

hatta bazı durumlarda başvurulması zorunlu bir davranış biçimi ola-

rak kabul edilmiştir. Örneğin eski İskandinav inanışında doğal ölüm,

utanç verici kabul edilmiş ve yaşlanan kişiler, daha onurlu bir ölüm

biçimi olarak kabul edildiği için kendilerini uçurumdan atmışlarıdır.

Bugün bile bazı Güney Pasifik adalarında intihar onurlu bir davranış

olarak değerlendirilmektedir. Bazı antropolojik incelemeler ilkel kabi-

lelerin bazılarında intihar olaylarına hiç rastlanılmadığını bildirirler.

Bu gibi sonuçlar ilkel insanlarda intihar olaylarının hiç olmadığını de-

ğil; modern toplumlarda neden daha fazla görüldüğünü düşündürme-

lidir! İlkel insan, uygar insanla kıyaslandığında kendi içindeki intihar

eğilimin farkında değildir. İlkel insanlar yüksek uygarlıktan haberdar

olunca intihar oranları artmaya başlamıştır. Örneğin; Eski Yunanlılar,

Roma uygarlığına katıldıklarında intihar oranı o dönemin en yüksek

seviyesine ulaşmıştır. Tarihsel süreç içinde intihar oranları genellikle

nispi bir artış göstererek günümüzde önemli toplumsal sorunlardan

biri haline gelmiştir. Farklı toplumlarda ve farklı zamanlarda intihar

oranları genellikle, toplumsal normların bireyleri etkileme derecesiyle

ölçülmüştür. Bu türden toplumsal engelleme veya desteklemeler inti-

har olgusunun hukuksal boyutunu oluşturmaktadır.

Yüzyıllar boyu, dinlerin intihara karşı olan tutumları, intihar olay-

larını engelleyememiş ve intihara bazı yaptırımlar getirmiştir. Top-

lumsal ilişkilerin düzenlenmesinde dinsel kuralların egemen olduğu

dönemlerde intihar, büyük bir suç ve günah olarak değerlendirilmiş-

tir. Bu ise, o dönemlerde intihar olaylarını engelleyememişse de, dü-

şük seviyelerde kalmasında büyük ölçüde rol oynamıştır.

Tek tanrılı dinlerin intihara karşı ağır yaptırımlar uygulamaları,

bu dinlerin ortaya çıktığı dönemlerde intihar olaylarının oldukça yay-

gın olduğunu göstermeleri açısından ilgi çekicidir. Judaizm (Yahudilik

dini), Hristiyanlık ve İslamiyet gibi tek tanrılı dinlere göre insan hayatı

Tanrı’ya aittir; canı Tanrı yaratır ve geri alması gereken de O’dur. İn-

sanın kendini öldürmesi, Tanrı’ya karşı gelmedir ve bu kişi sonsuzluk

içinde devamlı ıstırap çekecektir.

Yahudilerin kanun ve tefsir kitabı olan Zalmut, intiharı bir günah

saymakta ve intihar eden kişi için geleneksel cenaze merasimini ka-

, 2012 (E.T. 5.16.2012)