134

525

TBB Dergisi 2018 (134)

Fevzi TOPSOY

II. İNŞAAT SİGORTASININ KONUSU, NİTELİĞİ VE

TARAFLARI

A) KONUSU

Genel anlamda inşaat sigortaları, yüklenicinin eser sözleşme-

si uyarınca ifayla yükümlü olduğu yapının

inşasını teminat altına

alır. Diğer bir ifadeyle sigortacı, sigortalının eser sözleşmesiyle ifayla

yükümlü olduğu yapı tamamlanıncaya kadar ortaya çıkacak beklen-

medik rizikoları üstlenir.

Dolayısıyla inşaat sigortasının konusunu,

inşa edilmekte olan yapı ile bu yapının ortaya çıkması için kullanılan

malzemeler ve yerine getirilmekte olan hizmetler üzerindeki menfa-

atler oluşturur.

Ayrıca, sözleşmede açıkça belirtilmesi hâlinde, inşa-

at faaliyetinde kullanılan iş makineleri ve ekipmanlar, geçici şantiye

barakaları, şantiye tesisleri ve araçları da sigortanın konusuna dâhil

edilebilir.

Her türlü inşaat faaliyeti, sigorta sözleşmesinin konusu olabilir.

Basit bir ev inşaatından gökdelen, köprü, otoyol, hidroelektrik veya

nükleer santral gibi devasa yatırımlara kadar her türlü inşaat faaliyeti,

inşaat sigortası ile teminat altına alınabilir. Hatta baraj tribünü veya je-

neratör montajı gibi inşaat kavramına girmeyen hususlar için de inşaat

sigortası sözleşmesi yapılması mümkündür.

İnşaat sigortasının konusunu, kural olarak, inşa edilmekte olan

yapı ile bu yapının inşasında kullanılan malzemelerde (ve varsa diğer

kıymetlerde) ani ve beklenmeyen bir nedenle ortaya çıkan zıya ve ha-

sarlar oluşturur. “İ

nşaatın gecikmesinden, kısmen veya tamamen durmasın-

dan, taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya cezaî şartların

TBK’nın 470 vd. maddelerinde “eser” terimi kullanılsa da çalışmada “yapı” ifade-

si; bina ile sözleşme uyarınca meydana getirilmek istenen eser terimlerini kapsa-

yacak şekilde kullanılmıştır.

Çeker, s. 230.

“İnşaat sigortası ile, yapı inşaat ve yapı teçhizatı ile tesisleri sigorta kapsamına

alınır.” 11. HD, 10.02.2006, E. 376, K. 1565 (Müktedir Lale – İhsan Akgül, Sigorta

Hukuku, C. I, Ankara 2011, s. 572).

İSGŞ m. A.3.a ve b. Ayrıca bkz. Ulaş, s. 426. İngiltere’de de inşaat sigortasının

konusunu; inşa edilmiş veya edilmekte olan kalıcı yapılar, şantiye, iskele veya

büyük projelerde su katmanının altında çalışmak üzere hazırlanan batardo gibi

geçici yapılar ile projede kullanılan alet, makine ve diğer ekipmanların oluşturdu-

ğu bildirilmektedir. Levine – Haar, s. 158; Hogarth, s. 167.

Çeker, s. 230. Bu hususta ayrıntılı bilgi için ayrıca bkz. Algün, s. 235.