

531
TBB Dergisi 2018 (134)
Fevzi TOPSOY
III. İNŞAAT SİGORTASININ KAPSAMI VE ANA TEMİNATLAR
A) Kapsamı
Yukarıda vurgulandığı gibi inşaat sigortaları, bütün riskler (
all
risks
) sigortası şeklinde uygulanır. Dolayısıyla sigorta konusunu oluş-
turan bütün değerler, kural olarak, her türlü riske karşı teminat altın-
dadır. Bununla birlikte, diğer bütün riskler sigortalarında olduğu gibi
inşaat sigortalarında da sebebi ne olursa olsun her türlü zarar teminat
altına alınmamış; bazı riskler için ek sözleşme yapılması zorunluluğu
aranırken (İSGŞ m. A.3), bir kısım rizikolar teminat dışında bırakıl-
mıştır (İSGŞ m. A.4).
59
Bu anlamda, İSGŞ’nin A.3 ve A.4 maddelerinde
sayılanların
60
dışında kalan bütün kıymet ve rizikolar, kendiliğinden
inşaat sigortası teminatının kapsamına dâhildir. Hatta İSGŞ’nin A.3 ve
A.4 maddesinde sayılan istisnaların ek sözleşmeyle sigorta kapsamına
alınarak, sigorta teminatının daha da genişletilmesi mümkündür.
İnşaat sigortalarında sigortacılar, sigorta teminatı kapsamına dâhil
her türlü zarardan sorumlu değildir. Sigortacının sorumluluğunun
doğması için zararın, aynı zamanda, “önceden bilinmeyen ve ani bir
sebeple” meydana gelmiş olması da gereklidir. Diğer bir ifadeyle sigor-
tacılar, sadece sözleşme ile teminat dışında bırakılmamış olan önceden
bilinmeyen ve ani bir sebepten ileri gelen zararlardan sorumludur.
61
“Önceden bilinmeme”, sigorta hukukundaki anlamıyla bir ola-
yın gerçekleşip gerçekleşmeyeceğinin bilinmemesinin, yani rizikonun
karşılığıdır.
62
Zira sigorta hukuku anlamında riziko, ileride gerçekleşip
gerçekleşmeyeceği veya ne zaman gerçekleşeceği bilinmeyen kişi veya
malvarlığını tehdit eden olaylardır.
63
“Ani bir sebeple meydana gel-
59
Sözleşme serbestisi kapsamında tarafların, emredici hükümlere aykırı olmayan
rizikoları da teminat kapsamına almalarının önünde hukukî bir engel olmamalı-
dır. Bununla birlikte uygulamada sigortacıların, sigorta ettirene prim avantajı sağ-
layacak bu rizikoları teminat kapsamına almaktan kaçındıkları bildirilmektedir.
Güner, s. 28.
60
İSGŞ’nin A.3(1) maddesi uyarınca tarafların, ek sözleşmeyle, madde metninde te-
minat dışı olarak sayılan hususları da teminat altına almaları mümkündür.
61
Yaşar Karayalçın, “İnşaat Montaj “All Risks” Sigortası”, Özel Hukukta Meseleler
ve Görüşler, C. V, Ankara 1997, s. 112 (Anılış: “İnşaat Montaj”).
62
Aynı yönde Güner, s. 28. Terimin isabetli olmadığı, yerine “beklenmedik olma”
ifadesinin kullanılması gerektiği yönünde bkz. Ayli, s. 69.
63
Ayrıntılı bilgi özellikle sigorta hukuku bağlamında “tehlike” ve “riziko” kavram-
ları için bkz. İnci D. Kaner, “Zarar Sigortalarında Sigorta Ettirenin Tehlike ile İlgili
Görevleri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1994, C. LIV, S. 1-4,