273 / 521
Haberleşme Özgürlüğünün Kovuşturma Evresinde Sınırlandırılması
272
sağlayacak ölçüde paylaşırken, bilginin temel bir hak kabul edilme-
diği sistemlerde bilgiyi kendi mülkiyetlerinde gören kamu otoriteleri
yasaklayıcı bir tutum benimsemektedir.
24
Devlet sırrı, devlet güvenliği, devlet çıkarı, gizli bilgi gibi kav-
ramlar habere ulaşma hakkı ile sıklıkla karşı karşıya gelmektedir.
25
Bu
sorunu çözümleyebilmek için gizlilik, çıkar, sır, güvenlik gibi ifade-
lerin açık anlamını belirlemek faydalı olacaktır.
26
Haberleşme özgür-
lüğünün; milli güvenlik, milli savunma ve yargının serbest çalışması
bakımından belli bilgi ve olayların gizli tutulması gereği sınırlandı-
rılabileceği kuşkusuzdur.
27
Fakat siyasi iktidarın eleştirilmesini veya
belli politikaların kamuoyunda tartışılmasını önlemek amacıyla muğ-
lak kavramların gerekçe olarak gösterilmesi haberleşme özgürlüğü-
nü engellemektedir.
28
Bilgi kaynaklarının korunması da bilgi akışının
serbestçe gerçekleştirilebilmesini sağladığı için önemlidir.
29
Haber
kaynağının gizliliği haberleşme hürriyetinin temel esaslarındandır.
30
Kaynakların korunması sağlanmadığında kamunun aydınlanmasını
sağlayacak bilgiler ortaya çıkmayacağı gibi basının haber verme işlevi
de zayıflamaktadır.
31
Haber alma hakkı; duymaya, görmeye ve okumaya ilişkindir.
32
Haber alma hakkı ile ifade özgürlüğü yayın aracı ile alıcının bütünleş-
mesi gibi birbirini tamamlamaktadır.
33
Haber alma hakkının bireysel
ve demokratik yönü bulunmaktadır.
34
Bireysel yön temelini, mümkün
olduğu kadar çok kaynaktan faydalanmanın, kişisel bilgileri geliştir-
menin ve bu sayede birey olarak gelişim sağlamanın insanın temel
24
Manuel Nunez Encabo, “
Ethics of Journalism and Democracy
”, European Journal of
Communication, C:10, S:4, 1995, s. 517-519.
25
Sunay, s. 147.
26
Sunay, s. 147.
27
Sunay, s. 147.
28
Sunay, s.147.
29
Sunay, s. 148.
30
Bkz. Uluslar arası Adalet Divanı Kararı, Goodwin/İngiltere, 17488/90, 27.3.1996,
Sunay, s.146.
31
Bkz. Uluslar arası Adalet Divanı Kararı, Goodwin/İngiltere, 17488/90, 27.3.1996,
Sunay, s.147.
32
Klaus Finkelnburg, “
Demokraside İfade Özgürlüğü
”, Çeviren: Nihat Ülner, in:
Düşünce Özgürlüğü, Editör: Hayrettin Ökçesiz, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi
Arkivi Yayınları:3, AFA Yayınları, İstanbul, 1998,.s. 202.
33
Finkelnburg, s. 202.
34
Finkelnburg, s. 202.