276 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Bilgehan SAVAŞCI
275
ci ihtimalin gerçekleşmesi daha mümkündür.
58
Burada önemli olan dü-
şüncelerin yayılmasının engellenmemesidir.
59
Zira düşünceler olumlu
ya da olumsuz etkilerini hemen göstermemektedir, düşünceyi yayma
hürriyeti sayesinde yanlış düşünceler olumsuz etkisini göstermeden
önce doğru düşüncelerle karşılaşacak, her iki düşüncenin çarpışması
sonucunda ise inanç değil bilgi kazanacaktır.
60
Düşüncelerin serbestçe
yayıldığı toplumlarda zaman bilgi lehine çalışmakta ve bilgi birikimi
sürekli olarak artmaktadır.
61
Düşünme zihinsel bir süreç olduğu için baskı altında tutulması
imkansız gibi görülse de özgür düşünmeyi önlemenin propoganda
ya da eğitim gibi dolaylı bir takım yolları bulunmaktadır.
62
Çocukluk
döneminden itibaren etkili baskı araçlarıyla koşullandırılan kişilerin
serbest düşünme yetisinden ve dolayısıyla düşünce özgürlüğünden
mahrum oldukları açıktır.
63
Özellikle dikta rejimlerinde rejimin kurul-
ması ve devam ettirilmesi için özel eğitim ve propaganda yöntemleri
benimsemekte ve uygulanmaktadır.
64
Bu noktada ifade özgürlüğü kavramını açıklamak yerindedir. İfa-
de özgürlüğü demokrasilerin vazgeçilmez unsurlarından birisidir.
65
Hukukun esas olarak açıklanmamış düşünceyle ilgisi olmadığı belir-
tilmektedir.
66
İfade özgürlüğüne ilişkin bir eksiklik aynı zamanda de-
mokraside var olan bir noksanlıktır.
67
Bu konuda kısıtlamalar sınırlı
olmalı, örneğin ceza hukuku bazında kamusal alanda şiddet kullan-
maya, insan öldürmeye yönlendiren ya da askeri sırları vermeyi içeren
açıklamalar yasaklanmalıdır.
68
İfade özgürlüğü konuşmaya, tartışma-
ya ve yazmaya yönelik bir özgürlüktür.
69
58
Hacıkadiroğlu, s. 30.
59
Hacıkadiroğlu, s. 30.
60
Hacıkadiroğlu, s. 30.
61
Hacıkadiroğlu, s. 30.
62
Hacıkadiroğlu, s. 31.
63
Hacıkadiroğlu, s. 31.
64
Hacıkadiroğlu, s. 31.
65
Finkelnburg, s. 200.
66
Adnan Güriz,
“ İfade Hürriyetinin Sınırları
”, in: Düşünce Özgürlüğü, Editör:
Hayrettin Ökçesiz, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arkivi Yayınları:3, AFA
Yayınları, İstanbul, 1998, s.82.
67
Finkelnburg, s. 203.
68
Finkelnburg, s. 200.
69
Finkelnburg, s. 202.