271 / 521
Haberleşme Özgürlüğünün Kovuşturma Evresinde Sınırlandırılması
270
1. Haberleşme Özgürlüğü Kavramı
Radyo, televizyon ve sinema gibi kitle iletişim araçlarının yay-
gınlaşmasıyla birlikte kitle haberleşme alanında gereken özgürlük
“
haberleşme ve iletişim özgürlüğü”
ifadesi ile belirtilmeye başlanmıştır.
1
Kitle iletişimi; radyo-televizyon, sinema filmleri, internet ve video
bantları ile yapılan her türlü iletişimi kapsamaktadır.
2
Kitle iletişim
araçlarından yararlanmak suretiyle bilgi, düşünce ve tutumların in-
san topluluklarına ulaştırılması kitle haberleşmesi olarak adlandırıl-
maktadır.
3
Haberleşme özgürlüğü kapsam itibariyle basın özgürlüğünden
daha geniştir.
4
Basın; düşüncelerin kamu oyuna yazılı biçimde ve ba-
sılmış eserlerle açıklandığı bir kitle yayın aracı olarak ifade edilmekte-
dir.
5
Basın özgürlüğü ise fikir ve düşüncelerin serbestçe toplanmasını,
yorumlanmasını, eleştirilmesini, basılarak çoğaltılmasını ve dağıtılma-
sını gerektirmektedir.
6
Basın hürriyetinin içeriği de kullanılan basın
aracı sebebiyle niteliklidir.
7
Düşünce özgürlüğü basın hürriyetinin te-
melini oluşturmakta, kişi düşüncelerini uygun gördüğü araçlarla ifade
edebilmekte ya da açıklamaktan kaçınabilmektedir.
8
Günümüzde dü-
şünce ve ifade özgürlüğü haberleşme özgürlüğü ile birbirini tamamla-
makta, kitle iletişim araçları vasıtasıyla kullanılmaktadır.
9
Haberleşme özgürlüğü; basın hürriyetinin yanında, radyo, film ve
internet özgürlüklerini de içine almaktadır.
10
Haber, düşünce ve ka-
nıların kitle iletişim araçlarıyla alınmasını ve yayılmasını kapsamakta
çağdaş yaşamın bir parçası olan haber, düşünce ve kanıların okunma-
sı, dinlenmesi ve izlenmesini de içermektedir.
11
Ancak her ne kadar
1
Kayıhan İçel, Yener Ünver,
Kitle Haberleşme Hukuku
, Beta Yayınları, 8. Bası,
İstanbul, 2009, s. 23.
2
İçel, Ünver, s. 10.
3
İçel, Ünver, s. 10.
4
İçel, Ünver, s. 10.
5
Ahmet Kılıçoğlu,
Şeref, Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal
Sorumluluk
, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakütesi Yayınları, Ankara, 1982, s. 17.
6
Sulhi Dönmezer,
Basın ve Hukuku
, İstanbul, 1976, s. 41.
7
Çetin Özek,
Türk Basın Hukuku
, İstanbul, 1978, s. 34.
8
Nermin Abadan,
Basın ve Haberleşme Hürriyeti
, Türkiye’de İnsan Hakları Semineri,
9-11 Aralık 1968, Ankara, 1970, s. 89.
9
İçel, Ünver, s. 10.
10
İçel, Ünver, s. 10-11.
11
Abadan, s. 91.