TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Sesim SOYER GÜLEÇ

maddelerinde yer verilen ve 14/1/1998 tarihli ve 4320 sayılı Ailenin

Korunmasına Dair Kanun ile 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk

Medeni Kanunu’nun hükümlerine göre aile yükümlülüklerini yerine

getireceğine ve adli kararlar gereğince ödemeye mahkûm edildiği na-

fakayı düzenli olarak ödeyeceğine dair güvence vermek yükümlülü-

ğü, şüpheli veya sanığın aile yükümlülüklerini yerine getireceğine ve

adli kararlar gereğince ödemeye mahkûm edildiği nafakayı düzenli

olarak ödeyeceğine dair güvence vermesini ifade eder. Şüpheli veya

sanığa aile yükümlülüklerini yerine getireceğine ve adli kararlar ge-

reğince ödemeye mahkûm edildiği nafakayı düzenli olarak ödeyeceği

kararına ilişkin yazılı taahhütte bulunmak üzere on gün içinde şube

müdürlüğü veya büroya gelmesi hususunda bildirim yapılır. Şüpheli

veya sanığın haklı, geçerli ve gerektiğinde belgelendirilebilen maze-

reti olmaksızın; on gün içinde şube müdürlüğü veya büroya başvur-

maması hâlinde, şube müdürlüğü veya büroca ilgili defterdeki kayıt

kapatılarak evrak mahkemeye iletilmek üzere Cumhuriyet başsavcı-

lığına gönderilir. Şüpheli veya sanığın süresinde başvurması halin-

de, denetim görevlisi veya denetleme memuru tarafından denetleme

planı hazırlanarak, mağdura ve kolluğa bildirilir. Denetleme planına

uyulmadığının ilgili veya kolluk tarafından bildirilmesi ya da şube

müdürlüğü veya büro tarafından tespit edilmesi hâlinde durumun ne

olacağı ve bundan sonra gerçekleştirilecek işlemler, Yönetmeliğin, 29.

maddesinin 5 ve devamı fıkralarında belirtilmiştir.

Adli kontrol kapsamında öngörülen birçok yükümlülüğün (m.

109/3-d-e-f-g-h-i) adli kontrol ile ilgisiz oldukları yönünde eleştiriler

mevcuttur

. Yine pek çok yükümlülüğün suçtan doğan mağduriyetin

giderilmesi bakımından olumlu oldukları söylenebilirse de (m. 109/3-

h ve i)

, suçun peşin kabulü anlamına geldiği ve suçsuzluk karinesiyle

bağdaşmadığı (109/3-e, g, h, ve i bentlerinde yer alan yükümlülükler)

ifade edilmektedir

. Gerçekten, adli kontrol içerisinde yer alan bazı

ÜNVER Yener/HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. Baskı, Ankara

2011, s. 384.

ÖZBEK/SOYER, s. 382; ÖZBEK/KANBUR/DOĞAN/BACAKSIZ/TEPE, s. 295.

ÜNVER/HAKERİ, s. 385. Güvence gösterilmesi kurumuyla bağdaşan tek amaç,

sanığın muhakeme işlemlerinde hazır bulunmasını sağlama amacı olabilir.

Güvence nafaka borçlarının yerine getirilmesini sağlama amacını da taşımakta,

bu yönü ile özel hukuk uyuşmazlıklarına yönelik bir kapsamı da bulunmaktadır.

Ancak bu yönünün ceza muhakemesi hukukunda koruma tedbirleri kavramıyla