TBB Dergisi 97. Sayı

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Yetki Sözleşmesi

olması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca İsviçre hukukunda, Medenî Yar-

gılamada Yetkiye Dair Federal Kanun’un

9. maddesinde buna para-

lel bir düzenleme getirilmiştir. Ancak bahsi geçen hükümde yazılılık

açısından daha ayrıntılı bir düzenleme getirilmiştir. Buna göre, yazılı

bir metinle ispat edilmek şartıyla teleks, faks veya elektronik posta va-

sıtasıyla yapılan işlemlerde de yazılı şekil şartının gerçekleştiği kabul

edilmektedir.

İsviçre Medenî Usûl Kanunu’nun 18.maddesine göre ise, davalı ta-

rafın yetki itirazında bulunmaksızın esasa cevap vermesi durumunda

davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelecektir.

Görüldüğü üzere İsviçre hukukunda sözleşmenin tarafları bakı-

mından bir sınırlama getirilmemiştir. İsviçre hukukunda, yetki sözleş-

mesi açısından getirilen en önemli sınırlama kanunun aksini öngör-

düğü, bir başka ifadeyle kesin yetki kuralı getirdiği hallerdir

. Bunun

yanında uyuşmazlığın belirli veya belirlenebilir nitelikte olması gerek-

mektedir.

II. YETKİ SÖZLEŞMESİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ

Bir sözleşmenin geçerliliği ve etkileri konusunda değerlendirme

yapabilmek için, öncelikle o sözleşmenin hangi alana dâhil olduğunun

tespit edilmesi gerekir. Bu tespit yapılmadan sözleşmeye uygulanacak

kuralların belirlenmesi mümkün olmayacaktır

. Bu tespitin yapılabil-

mesi için sözleşmenin hukukî niteliğinin belirlenmesi gerekir. Bir söz-

leşmenin hukukî niteliğini tespit etmeksizin bu sözleşmenin çerçevesi-

ni, etkilerini, geçerliliğini ve bu sözleşmeye hangi hukuk kurallarının

uygulanacağını belirlemek mümkün değildir

Yetki sözleşmesinin hukukî niteliği konusunda farklı görüşler ileri

sürülmüştür. Bir görüşe göre, yetki sözleşmesi özel hukuk işlemidir.

Bir diğer ifadeyle yetki sözleşmesi maddî hukuk karakterli bir sözleş-

Bundesgesetz über den Gerichtsstand in Zivilsachen

Bu konuda bkz.: Bolayır, s.81 vd.

Gaul, Friedhelm, Zulaessigkeit undGeltendmachung vertraglicher Vollstreckungs

beschraenkung –BGH, NJW 1968 700-, JuS 1971/7, s.347.

Schiedermair, Gerhard, Vereinbarungen im Zivilprozess, Bonn 1935, s.22, 35;

Gaul, s.347.