302 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Barış DUMAN
301
Haberin amacı, eylem ya da söylem şeklinde beliren olayın kit-
lelere duyurulmasıdır. Bir olayı diğer olaylardan ayırarak ona haber
niteliğini kazandıran zamanlılık, yakınlık, insanın ilgisini çekme, çok
sayıda kişiyi ilgilendirme, tekrarlanma, çatışma, güncellik gibi haber
değerleri bulunmaktadır
10
.
Girgin’ e göre haber değeri,
“Kitle iletişim araçları yetkililerinin, ey-
lem ya da söylemlerin üretimi, seçimi, biçimlendirilmesi ve yayımlanması sı-
rasında kullandıkları profesyonel kodlardır”
11
.
Birçok olay içerisinden kendi ilgisine göre seçtiği olayları, tekrar
kurgulayan gazeteci izleyiciye, okuyucuya ve dinleyiciye bu olayları
haber olarak sunmaktadır
12
.
b) Habere Ulaşma Hakkı
Kişilerin, haber, kanı, bilgi ve düşüncelere serbestçe ulaşabilmesi
hakkı; kitle iletişim özgürlüğünün bir ülkede gerçekleşebilmesi için ilk
şart ve en önemli ön koşuldur
13
.Haber, düşünce ve bilgilere ulaşma
hakkının bir anlam ifade edebilmesi; haber, düşünce ve bilgi kaynak-
larının çeşitliliğine ve onlara ulaşma kanallarının açık olmasına bağ-
lıdır
14
. Bu noktada basının en önemli haber kaynağını esas itibariyle
devlet kurumları, bu kapsamda da özel olarak yargı merciileri oluş-
turmaktadırlar.
Kitle iletişim araçlarının çeşitliliği, vatandaşların habere farklı
kaynaklardan ulaşabilmesi, demokrasi için önemli bir unsur olan ba-
ğımsız kamuoyunun oluşmasına zemin hazırlayacaktır
15
.
c) Habere Yorum Hakkı
Aslında bu hak, ifade özgürlüğü ve düşünceyi yayma özgürlüğü-
nün bir parçasıdır. Bu hakkın kullanılması özellikle kamusal faaliyet-
lerin işleyişinin sağlıklı yürütülmesinde önemli yer tutar.
10
Doğan, s. 72.
11
Girgin, Atilla: Yazılı Basında Haber ve Habercilik Etiki, İstanbul 2000,s.79.
12
Doğan, s.77.
13
Gedik, s.25.
14
Salihpaşaoğlu, s.16.
15
Gedik, s.26.