81 / 465
İbraz Edilen Çekle İlgili Olarak Karşılıksızdır İşlemi Yapılması Halinde ...
80
derece mahkemelerindeki dava dosyalarının da Cumhuriyet baş-
savcılıkları ve mahkemeler tarafından dosya üzerinden yapılacak
inceleme sonunda yeni Kanun gereğince hemen karara bağlanıp
sonuçlandırılacağı, dikkate alındığında, süratli ve toplu olarak,
çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarının ortaya çık-
mış olması normal kabul edilmelidir.
Birikmiş dava dosyalarının süreç içinde karara bağlanmasına bağlı
olarak, idari yaptırım niteliğindeki çek düzenleme ve çek hesabı
açma yasağına ilişkin kararların Merkez Bankası’na bildirilmesi
yönündeki bu rakamlardaki hızlı yükseliş bir müddet daha devam
edebilecektir. Mevcut dava dosyalarında yeni düzenlemeye uyum
nedeniyle kararların verilmesi ve bu dosyaların sonuca bağlanma-
sından sonraki süreçte, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı
kararlarının olması gereken düzeye ineceği ve azalacağı düşünül-
mektedir.
7.
Çekin karşılıksız çıkma olasılığının düşürülmesi, çeke uygulanan
yaptırımdan ziyade, ticari ilişkide bulunduğunuz kişinin ticari
geçmişinin ve güvenilirliğinin doğru olarak bilinmesiyle doğru-
dan ilişkilidir
90
. Bu nedenle, devletin, çek alacak kişiye keşideci-
nin kredibilitesi hakkında güvenilir bilgi sunması, çekin ödenme-
mesi durumunda bu kişiye yaptırım uygulanmasından çok daha
önemlidir.
Bu amaçla, 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunla Bankacılık
Kanunu’na eklenen ek maddeyle Türkiye Bankalar Birliği nezdin-
de Risk Merkezi kurulmuştur. Merkezin amacı; kredi kuruluşları
ile bazı finansal kuruluşların müşterilerinin risk bilgilerini topla-
mak ve bilgileri bu kuruluşlar ile gerçek veya tüzel kişilerin kendi-
leriyle ya da onay vermeleri koşuluyla özel hukuk tüzel kişileri ile
de paylaşılmasını sağlamak olarak belirlenmiştir. RiskMerkezi’nin
90
TBMM Adalet Komisyonu Raporunda bu husus vurgulanmıştır. “
Kaldı ki çeke iti-
bar kazandırmanın ve çeki güvenilir bir ödeme aracı haline getirmenin yolu, karşılıksız çek
keşide edenler için hapis veya adlî para cezası yaptırımlarının öngörülmesi de değildir. Bu
itibar ve güvenilirlik, ancak çek defterlerinin ekonomik durumu itibarıyla onu kullanmaya
ehil olanlara verilmesi durumunda gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla çek düzenleme ve çek
hesabı açma yasağıyla, ekonomik durumu itibarıyla çek kullanmaya ehil olmayanların çek
kullanabilmelerin yolu kapatılmış olmaktadır
.” (TBMM, Yasama Dönemi: 24, Yasama
Yılı: 2, Sıra Sayısı: 137, s. 16 vd.)