TBB Dergisi 109. Sayı

TBB Dergisi 2013 (109)

Korkut KANADOĞLU

381

açıdan tarafsızlığı yükümlülüğünü de gerektirmektedir. Çok farklı

yorumlanabilecek olan devletin tarafsızlığı ilkesinin kapsamı, günlük

hayatta birçok sorunun temelini oluşturmaktadır.

Sonuç

Laiklik ve din özgürlüğüne ilişkin Anayasa hükümlerinde hiçbir

değişiklik olmamasına rağmen bu hükümlerin dayandığı görüşler ve

fikri akımlarda güçlü bir hareket gözlenmektedir. Dinin sadece so-

kaktaki insanın özel alanına giren bir konu olduğu düşüncesi büyük

ölçüde değişmektedir. Gerek siyasi partiler gerekse çeşitli toplumsal

örgütler dine ilişkin görüşlerini kamuoyuyla paylaşmaktalar. Anaya-

sal düzenin demokratik ve özgürlükçü olup olmadığı sorusu, dini ko-

nulara ilişkin açıklamalar üzerinde odaklanmaktadır. Bu nedenle ana-

yasal anlayışın tespitinde, dinsel alana ilişkin hukuksal düzenlemeler

belirleyici bir rol oynamaktadır.

Laiklik kavramına ilişkin farklı anlayışların varlığına rağmen bu

alana ilişkin temel ilkeler ortaya konmalıdır. Burada önemli olan din

özgürlüğü ve devlet ile dinin esas olarak ayrılığı, özellikle de özdeşleş-

meme ve tarafsızlık ilkeleridir. Devletin kimliğini bir dinin belirleme-

si, vatandaşlar yönünden özgür olmamakla eş anlamlıdır. Bu tür bir

kimliğin ortadan kaldırılması, birey açısından din özgürlüğünü sağla-

yacaktır. Hukuk düzeni böylece dinlere karşı bağımsız kalabilecektir.

Eşitlik ilkesi de belirli bir inanç ve dini cemaatin hukuken kayırıl-

masını yasaklayan temel bir anayasal ilkedir. Pozitif anlamda eşitlik

ise farklı inanç ve inanç gruplarının eşit derecede olmasını ve eşit mua-

mele görmesini sağlayacaktır. Tüm devlet organlarının, din alanındaki

faaliyetlerini, bu ilkelere ilişkin Anayasa metninde somutlaşan ölçütle-

re uygun olarak yerine getirme yükümlülüğüne uymaları, toplumsal

düzen ve barışın korunmasına büyük katkı yapacaktır.

KAYNAKLAR

Ağırbaşlı Ş. , “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Din Ve Vicdan Özgür-

lüğü”, TBB Dergisi, 2012 (101)

Aliefendioğlu Y. , “Laiklik ve Laik Devlet”, Laiklik ve Demokrasi (der. İ. Ö. Kaboğlu),

İmge Kitabevi, Ankara 2001