TBB Dergisi 109. Sayı

Laiklik ve Din Özgürlüğü

376

Kuran kurslarına yaş sınırlaması getiren düzenleme yürürlükten kal-

dırılmıştır

Tüm bu tablo da göstermektedir ki, soyut düşünme yeteneği he-

nüz gelişmemiş yaştaki çocukların insanın doğası ve yaşamın amacı

hakkında dini bir kavrayışa yöneltilmesi

, devletin aşılama yasağını

ve laik öğretimi açıkça ihlal etmektedir. Hatırlamak gerekir ki, II. Ab-

dülhamit zamanında Rüştiye ve İdadi gibi yüksek dereceli okul başta

olmak üzere, okulların müfredetı dünyevi konulardan oluşmaktaydı.

Anayasal düzlemde dinsel düşünce özgürlüğü, din ve vicdan öz-

gürlüğünün forum internumuna karışmıştır. Temel öğretimde okula

değil de eve özgü bir dinsel istek, Anayasa’nın 24/4 ile 42/3. madde-

leri arasında bir çatışmaya neden olur. Daha açık bir ifadeyle küçüğün

kanuni temsilcilerine tanınan talep hakkı ile eğitim ve öğretimin Ata-

türk ilke ve devrimleri doğrultusunda, çağdaş bilim ve esaslarına göre

yapılması gereği birbiriyle çatışır. Bu çatışmada aşılmaması gereken

çizgi, “inanç aşılama” ya da “daha dindar kılma” yoluna gidilememe-

sidir.

100

Örneğin Almanya’da ebeveynin eğitim hakkıyla birlikte inanç öz-

gürlüğüne dayanarak, çocuklarının cinsel bilgiler dersine veya cinsel-

liğin öğretildiği bir tiyatro projesine ya da bir karnavala katılmamasına

yönelik bir hak kabul edilmemektedir. Alman Anayasa Mahkemesi’ne

göre; inanç özgürlüğü, Anayasa’nın kendisinden kaynaklanan sınır-

lamalara tabi kılınabilir. Bu sınırlamalar arasında devlete yüklenen

eğitim görevi de vardır. Devlet, tarafsız olmak ve tolerans göstermek

kaydıyla velilerden bağımsız olarak eğitime yönelik amaçlar izleyebi-

lir. Örneğin beklenemez vicdan ve inanç çatışmaları yaşanmadığı ve

öğrencilerin aşılanması engellendiği sürece, müslüman bir aile içeri-

sinde Kuran’ın katı yorumu, yüzme dersinden muafiyet istemini haklı

kılmamaktadır.

101

Bkz.

dem/gundemdetay/18.09.2011/1439788/default.htm (25.11.2012).

Bkz. 5. Sınıf Temel Dini Bilgiler ders planı.

Karpat K. , Osmanlıdan Günümüze Elitler ve Din, Timaş Yayınları, İstanbul 2010,

s. 227.

100

Altunya N. , Anayasa Hukuku Açısından Türkiye’de Eğitim Ve Öğrenim Hakkı”,

Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 2003, s. 83.

101

Schmidt-Bleibtreu/Hofmann/Hopfauf, Grundgesetz Kommentar, 12. Auflage,

Carl Heymanns Verlag 2011, s. 220. Alman Federal İdare Mahkemesi’nin bu ko-