

TBB Dergisi 2014 (110)
Mehmet IŞIK
387
ğildir. Bunun yanı sıra başka suretle delil elde edilmesi imkanınında
bulunmaması gerekir. Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi tedbiri
ikincil niteliktedir. Diğer tedbirlerle sonuç elde edilemeyecekse yani
son çare olarak bu yola başvurulmalıdır. Delillere, faillere, suç konu-
suna başka surette ulaşılabilecekse bu yola başvurulamaz. Yani başka
bir tedbirle delillere ulaşılabiliyor, tanıklar, mağdurlar, failler belirle-
nebiliyorsa bu tedbire başvurulamaz. Ancak elde edilen deliller o suçu
çözmek için yeterli gelmiyorsa bu yola başvurulabilecektir
9
.
İkincillik koşulu, aynı amaca hizmet eden iki tedbir arasında ön-
celik-sonralık ilişkisini ifade eder. Bu durumda söz konusu suç açısın-
dan uygulanabilecek tedbirler arasında bir karşılaştırma yapılmalı ve
bunlardan en ılımlısı hangisi ise o seçilmelidir. Yani arama, el koyma
ve tutuklama gibi koruma tedbirleri gizli soruşturmacı görevlendi-
rilmesi tedbiri arasındaki öncelik- sonralık ilişkisi göz önüne alındı-
ğında diğer tedbirler gizli soruşturmacı tedbirine göre önceliğe sahip
olacaktır. Ancak “gizli soruşturmacı görevlendirme” ile “iletişimin
denetlenmesi tedbiri” (CMK 139) ve “teknik araçlarla izleme” (CMK
140) tedbirleri arasında öncelik-sonralık ilişkisi olup olmadığını tespit
etmek daha güçtür. Kanundaki düzenlemeye göre bu tedbirlerin her
biri için “başka suretle delil elde edilmesi olanağının bulunmaması”
koşulu öngörülmüştür. Bu durumda orantılılık ilkesine göre bir de-
ğerlendirme yapılmalıdır ve somut olayda söz konusu tedbirlerden
hangisi temel hak ve özgürlüklere daha az müdahale oluşturacaksa,
o tedbire başvurulmalıdır. Bunun yanı sıra, gerektiğinde aynı olayda
birden fazla tedbire başvurmak da mümkün olacaktır
10
.
Malkoç/Yüksektepe; Bir örgütlü suç işlenmesi durumunda büyük
ihtimalle ifade alarak, beyanlara başvurarak delil elde edilemez. Mad-
denin sözel yorumundan hareketle, delil elde edilmeye çalışılması,
elde edilemediğinin anlaşılması üzerine bu yola gidilmesi pek pratik
değildir. Failler bu durumda çok dikkatli olacak adımlarını daha dik-
katli atacak, tanımadığı kişilere daha temkinli davranacaklardır. Bir
ön tahmin ve değerlendirme ile diğer yollardan yeterli delil elde edile-
9
Halil Polat/Aynur Arslan Polat, Ceza Hakiminin Başvuru Kitabı, Cilt II, Adalet
Yayınevi, Ankara 2010, s. 2493.
10
FatihS. Mahmutoğlu, ‘Telekominikasyon
Yoluyla İletişimin
Denetlenmesi”, http:
//www. ceza- bb. adalet. gov. tr/makale2. htm E. T: 11. 12. 2013.