234 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Ersin ŞARE
233
dfb) Denetim Süresi İçerisinde Kasıtlı Bir Suç İşlenmemesi
veya Yükümlülüklerin Gereğinin Yerine Getirilmesi
Deneme süresi yükümlülükler uygun ve herhangi bir kasıtlı suç
işlemeden geçirilmiş ise, ertelenmiş ceza infaz edilmiş sayılır. 647 sa-
yılı CİK’nunda farklı olarak ertelemede deneme süresinin yeni bir suç
işlemeksizin ve eğer kararlaştırılmış ise yükümlülüklere uygun bir
şekilde geçirilmesi halinde mahkumiyet vaki olmamış sayılmayacak,
mahkumiyet varlığını koruyacak, fakat ceza infaz edilmiş sayılacaktır.
Bu durumda tekerrür ve erteleme gibi hallerde mahkumiyete bağla-
nan diğer sonuçlar uygulanabilecektir. Başka bir anlatımla, deneme
süresi sorunsuz geçirilse dahi, erteleme, daha sonra işlenecek suçların
ertelenmesine engel teşkil edeceği gibi, tekerrür bakımından da dikka-
te alınacaktır.
Netice
Erteleme, tesadüfi suçlulular ile hayatında ilk defa suç işleyenler
için kabul edilen önemli bir kurumdur. Yargılamanın hangi safhasın-
da olursa olsun, hayatında hiç suç işlememiş, ancak cezası az olan suça
karışan sanık için cezaevinde girmemesi yönünden yeni bir şans ta-
nınmaktadır. Zira erteleme kapsamında kalan kısa süreli hapis ceza-
larının sanık üzerindeki etkisi olumsuz olmaktadır. Sanığın cezaevine
girmektense belirlenen yükümlülüklerle cezasını toplum içerisinde
çekmesi bütün gelişmiş hukuklarda kabul edilmektedir. Cezanın genel
ve özel önleme etkisi kısa süreli hapis cezaları yönünden her zaman
geçerlilik taşımamaktadır. İtiyat suçlular yönünden kısa süreli hapis
cezaları caydırıcı olmadığı gibi, tesadüfi suçlular yönünden ıslah edici
etkisi bulunmamaktadır. Bazı durumlarda kişi hakkında yalnızca dava
açılması, sanık üzerinde güçlü bir baskı oluşturacağı gibi, bazı durum-
larda sanığın duruşmaya çıkması durumu ceza vermekle eş değer etki
yaratmaktadır. Bu nedenle yargılama aşamasının her safhasında erte-
leme müessesine kabul etmek cezaların caydırıcılığı etkisini azaltma-
dığı gibi, kişiye yeni bir şans vererek topluma yeninde kazandırılması
yolunu açacaktır. Uygulamada özellikle hükmün açıklanmasının geri
bırakılması Yargıtay’ın içtihatları doğrultusunda mahkemeler tarafın-
dan yoğunlukla uygulanmaktadır. Ancak, erteleme müessesinin yan-
lış uygulanması da suçların cezasız kaldığın intibaını yaratacağı gibi,