229 / 533
Türk Hukuk Sisteminde Kabul Edilen Erteleme Kurumları Üzerine İnceleme
228
Denetim süresi, erteleme kararının verildiği andan itibaren işleme-
ye başlar. Yargı yoluna başvuru süresi dikkate alındığında aksi duru-
mun kabulü denetim süresinin uzamasına yol açacaktır. Buna karşılık
uygulamada hükmün kesinleştiği anda denetim süresinin işlemeye
başlayacağı kabul edilmektedir.
178
Hapis cezasının infazının ertelenmesi
kurumunun düzenlendiği Alman Ceza Kanunu’nun 56a-2 maddesine
göre, deneme süresi erteleme hakkında kararın kesinleşmesiyle başlar.
Denetimli serbestlik, doğrudan doğruya hapis cezası dışında al-
ternatif yaptırıma mahkum edilen kişilerle, koşullu salıverilen, cezası
tamamen veya kısmen ertelenen ya da şartlı cezaya mahkum edilen
kişilerin, düzenli olarak belirli bir merkezdeki kişilerin denetimi, göze-
timi ve tedavisine tabi olarak belirlenen yaptırımlara tabi tutulmasıdır.
Bu sistem ile denetime tabi tutulan kişiye, belirlenecek deneme süresi
içinde, sosyal çevrelerinden koparılmadan toplumda kalma şansı veri-
lerek, sanığın ıslahı amaçlanmaktadır.
Kanunumuz deneme süresi içerisinde hükümlünün denetime tabi
tutulmasın öngörmüştür. Kanunun 51. maddesinin 4. fıkrasına göre
olarak, sanığın hapis cezasının ne kadar süreyle ertelenmiş olduğu ve hangi tarih-
te infaz edilmiş sayılacağı belirsiz bırakılacak şekilde, denetim süresi belirlenme-
den yazılı şekilde hüküm kurulması’ aktaran Parlar s. 384
178
Öztürk/Erdem s. 444, Toroslu s. 426, Ali Rıza Çınar, Türk Ceza Hukukunda Ce-
zalar, Ankara/2005, s. 72, Aksi görüş için bkz. İçel (Genel Hükümler) s. 379, İçel’e
göre, yeni sistemdeki denetim sürelerinin hükmün kesinleşmesinden itibaren baş-
layacağı açıktır. Aksi takdirde, hükmün kesinleşmesinden önce denetim başlama-
yacağına göre eski sistemdeki gibi sürelerin denetimsiz geçirilmesi gibi yeni siste-
min niteliğine ve amacaına tamamen aykırı bir durum ortaya çıkacaktır. Artuk/
Gökçen/Yenidünya s. 767, ‘Denetim süresi, mahkemenin erteleme kararı verdiği
tarihten değil, hükmün kesinleşmesi tarihinden itbaren başlar Zira hapis cezasının
ertelenemesi, cezanın infazı ile ilgili bulunduğundan, kesinleşmemiş bir mahku-
miyetin infazına başlanamaz. (CGTİK m. 4)’ Centel/Zafer/Çakmut s. 637, 2. CD
13.10.2009 31539-38167, ‘TCK’nın 51/3. maddesi gereğince cezası ertelenen hü-
kümlü hakkında öngörülen denetim süresinin karar tarihinde başlayacağına dair
TCK’nın 51. maddesinde bir hüküm bulunmadığı gibi aynı maddenin 4. fıkrası
gereğince hükümlü aleyhine bazı kısıtlamalara karar verildiğinde bunların yerine
getirilmesinin ancak kararın kesinleşmesiyle mümkün olacağı ve aynı maddenin
8. fıkrası gereğince denetim süresinin yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak
geçirilmesi halinde cezanın infaz edilmiş sayılacağının düzenlendiği, bu nedenle
ertelemenin bir infaz rejimi olduğu ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik tedbirlerinin
İnfazı Hakkında Kanun’un 4. maddesi gereğince de hükmün infazı için kesinleş-
mesi gerektiğine dair düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; cezası ertelenen
sanık hakkında TCK’nın 51/3. maddesi gereğince öngörülen denetim süresinin
kararın kesinleşme tarihinde başlayacağı gözetilmeden, karar tarihinden itibaren
başlayacağının belirtilmesi’ aktaran Parlar s. 353