231 / 533
Türk Hukuk Sisteminde Kabul Edilen Erteleme Kurumları Üzerine İnceleme
230
hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi koşuluna bağlı
tutulabilir. Bu durumda, koşul gerçekleşinceye kadar cezanın infaz ku-
rumunda çektirilmesine devam edilir. Koşulun yerine getirilmesi halin-
de, hakim kararıyla hükümlü infaz kurumundan derhal salıverilir.
5271 sayılı CMK’nın 231. maddesinde düzenlenen hükmün açık-
lanması kurumunun akisine 5237 sayılı yasanın 51. maddesinde düzen-
leme koşulu zararı giderme koşulu mahkemenin takdirine bırakılmış-
tır. Mahkeme, takdir yetkisini kullanırken, verilen zararın ağırlığını,
hükümlünün ekonomik durumu itibariyle oluşan zararı ödeme yete-
neğinin bulunup bulunmadığını ve bu koşulun somut olayda ertele-
meden beklenen yararı azaltıp azaltmayacağını değerlendirerek kara-
rını vermesi gerekir.
181
Kanunun giderilmesini istediği zarar maddi zarardır.
182
Zararın
içerisine manevi zararıda dahil etmek erteleme kurumunun uygulan-
masını zorlaştıracaktır.
Zararın giderilmesi koşuluna bağlı erteleme kararı verilebilmesi
için suçtan zarar görenin davaya katılması zorunlu değildir.
183
Ancak
uygulamada, ertelemenin zararın giderilmesi koşuluna bağlanabilme-
si için davaya katılma koşulu aranmaktadır.
184
Cezanın zararı giderilmesi koşuluna bağlanarak ertelenmesi için,
suçtan zarar görenin istemde bulunması gerekmemektedir. Hakim bu
hususta re’sen karar verecektir. Ancak tarafın böyle bir istemi varsa,
reddi halinde kararda gerekçesini belirtmelidir. Zararın giderilmesin-
de aynen iade veya suçtan önceki hale getirme mümkün ise, öncelikle
bu durumun gözetilmesi, son çare olarak zararın tazminine yer veril-
mesi gerekir.
185
Kovuşturma ya da soruşturma aşamasında etkin pişmanlık veya
başka nedenlerle zararın giderilmiş olması durumunda koşula bağlı
erteleme kararı verilemeyecektir.
186
181
İçel s. 376
182
Zeki Hafızoğulları, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara/2008, USA Yay-
ıncılık, s. 461, Artuk/Gökçen/Yenidünya s. 765, Aksi görüş için bkz. Centel/Za-
fer/Çakmut s. 635
183
Centel/Zafer/Çakmut s. 636
184
Öztürk/Erdem s. 443
185
Artuk/Gökçen/Yenidünya s. 765
186
Ahmet Gündel, Yeni Türk Ceza Kanunu Açıklaması, Cilt I, 2009/Ankara, s. 1362