221 / 341
Askerî Ceza Hukukunda Ast’a Müessir Fiil Suçu (Asck M.117)
220
Madde 31.01.2013 tarih 6413 sayılı Kanunun 45/3 (c) bendi
8
ile tama-
men kaldırılmadan önce
‘az vahim hallerde kısa hapis verilir’
şeklinde bir
disiplin kabahati
9
olarak uzun süre yürürlükte kalmıştır.
10
Bu hususun üzerinde durulma nedeni TCK 86/2’nci fıkrasında dü-
zenlenen kasten yaralamanın ‘
basit tıbbi müdahale ile giderilecek ölçüde
hafif ’
olması halinde bunun AsCK 117’nci maddesi bakımından uygu-
lamasının nasıl olacağına ilişkindir.
TCK 86/2’nci fıkrası mağdurun şikayetine tabi olarak faillerinin
daha hafif cezalandırılması gerektirmektedir. AsCK’da askerî suçların
takibi şikayete bağlı olmadığından (AsCK 48/A), AsCK 117’deki suç fa-
illerinin ‘
basit tıbbi müdahale ile giderilecek ölçüde hafif ’
eylemleri mağdu-
run şikayetine tabi olmadan mutlaka cezalandırılacaktır.
AsCK 117/2’nci fıkrasının yürürlükte olduğu dönemde ‘
az va-
him halin’
hangi durumları kapsadığı tartışma konusu olmuştur.
s.97.
8
6413 sayılı TSK Disiplin Kanunu 45/3 (c) bendi şöyledir: ‘22/5/1930 tarihli ve
1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun; ‘18 inci maddesi, 19 uncu maddesi, 82 nci
maddesinin birinci fıkrası, 84 üncü maddesinin ikinci fıkrası, 93 üncü maddesinin
ikinci fıkrası, 117 nci maddesinin ikinci fıkrası, 150 nci, 151 inci ve 162 ila 191 inci
maddeleri yürürlükten kaldırılmış ve 137 nci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan “kısa hapis veya” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.’
9
AsCK’da, askeri suç türleri olarak, askeri cürüm ve askeri kabahatler (AsCK m.1)
ile disiplin tecavüzlerinden (AsCK m.19) bahsedilmeydi. AsCK’nun ölüm, ağır
hapis ve hapis cezaları ile cezalandırdığı suçlar, askerî cürümler (AsCK m.1/1),
kısa hapis cezası ile cezalandırdığı suçlar ise, askeri kabahatlerdir.(AsCK m.1/2)
Askeri kabahat oluşturan fiillerin nelerden ibaret olduğu, mülga AsCK 18’nci
maddesinde şöyle açıklanmaktadır: “Bu kanunda yazılı olan bir ceza ancak bir
mahkemenin kararıyla infaz olunur. Aşağıdaki hallerde disiplin cezalarıyla mü-
cazat yapılabilir. A: 82, 96 ve 136 ncı maddelerin 1 numaralı ve 93, 116, 117 ve
150 nci maddelerin 2 numaralı fıkralarında, B: 68, 83, 86, 108, 130, 137 ve 145 inci
maddelerde yazılı kısa hapis cezaları’
10
‘AsCK’da, askeri suçlar yanında, askeri disiplin kabahatlerine (bunlardan birço-
ğu 477 sayılı DMK yürürlüğe girdikten sonra disiplin suçu olarak düzenlenmiş
olmakla birlikte disiplin kabahatleri 6413 sayılı Kanunun 45’nci maddesi ile kaldı-
rılmadan önce varlığını uzun süre sürdürmüştür) yer verilme nedeni şöyle açık-
lanmıştır: “Suçla disiplin cezasını gerektiren fiil arasında bağlantı vardır ve bu
bağlantı özellikle suç teşkil eden fiilin, failin mensup olduğu grup bakımından
disiplin cezasını da gerektirmesi halinde ortaya çıkar. Bu bağlantı, bazen disip-
lin cezalarının meslek kanunlarında değil, fakat doğrudan doğruya cezai nitelikte
olan kanunlarda yer almalarını bile gerektirir. Mesela Askerî Ceza Kanunumuz,
disiplin cezalarını gerektiren fiilleri ve bunlarla ilgili hükümleri ihtiva etmekte-
dir” Bu açıklama için bkz. Sulhi Dönmezer - Sahir Erman, Nazari ve Tatbiki Ceza
Hukuku, Genel Kısım, C.I, 11.Bası, İstanbul, 1994, s.344.