340 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Dilaver NİŞANCI
339
c) Türk kanunlarına göre kurulmuş bir özel hukuk tüzel kişisinin,
d) Türk vatandaşının,
tarafı olduğu bir uyuşmazlık ya da bu kurum veya kişilerle ilgili
bir işlemin yapılması veya yapılmaması için işlenmesi halinde, rüşvet
veren, teklif veya vaat eden; rüşvet alan, talep eden, teklif veya vaadini
kabul eden; bunlara aracılık eden; rüşvet ilişkisi dolayısıyla kendisine
menfaat temin edilen kişiler hakkında, Türkiye’de bulundukları tak-
dirde, resen soruşturma ve kovuşturma yapılır”.
“Rüşvet suçunda tüzel kişilerin sorumluluğu”, 5237 sayılı Kanun’un
253. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “rüşvet suçunun işlenme-
si suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında
bunlara özgü güvenlik tedbirleri uygulanacaktır”.
52
“Rüşvet suçuna ilişkin etkin pişmanlık durumu” ise Türk Ceza
Kanunu’nun 254. maddesinde yer almaktadır:
“(1) Rüşvet alan kişinin, durum resmi makamlarca öğrenilme-
den önce, rüşvet konusu şeyi soruşturmaya yetkili makamlara aynen
teslim etmesi halinde, hakkında rüşvet suçundan dolayı cezaya hük-
molunmaz. Rüşvet alma konusunda başkasıyla anlaşan kamu görev-
lisinin durum resmi makamlarca öğrenilmeden önce durumu yetkili
makamlara haber vermesi halinde de hakkında bu suçtan dolayı ceza-
ya hükmolunmaz.
(2) Rüşvet veren veya bu konuda kamu görevlisiyle anlaşmaya va-
ran kişinin, durum resmi makamlarca öğrenilmeden önce, pişmanlık
duyarak durumdan yetkili makamları haberdar etmesi halinde, hak-
kında rüşvet suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz.
52
Türk Ceza Kanunu m. 60:
(1) Bir kamu kurumunun verdiği izne dayalı olarak faaliyette bulunan özel hu-
kuk tüzel kişisinin organ veya temsilcilerinin iştirakiyle ve bu iznin verdiği yet-
kinin kötüye kullanılması suretiyle tüzel kişi yararına işlenen kasıtlı suçlardan
mahkûmiyet halinde, iznin iptaline karar verilir.
(2) Müsadere hükümleri, yararına işlenen suçlarda özel hukuk tüzel kişileri hak-
kında da uygulanır.
(3) Yukarıdaki fıkralar hükümlerinin uygulanmasının işlenen fiile nazaran daha
ağır sonuçlar ortaya çıkarabileceği durumlarda, hâkim bu tedbirlere hükmetme-
yebilir.
(4) Bu madde hükümleri kanunun ayrıca belirttiği hallerde uygulanır.