

TBB Dergisi 2014 (115)
Süleyman DOST
461
ler hakkında, arabulucu olarak atanmasını müteakip, mümkün olan en kısa
zamanda, taraflara veya tarafların temsilcilerine, yazılı olarak, tam ve doğru
bilgi vermelidir.”
kuralına yer verilmiştir.
26
Bu kural kanaatimce sadece
etik kurallarla değil, Yönetmelik hükmü ile düzenlenmesi gerekirdi.
Çünkü taraflar ileride doğabilecek giderleri bilmeyebilir. Bu hususta
arabulucuya bilgilendirme yükümlülüğü getirilmesi isabetli bir yak-
laşım olacaktır.
3-Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Arabuluculuk Ücretin
Tespiti ve Karşılanması
Arabuluculuk sisteminin uygulandığı devletlerde ücretin tespiti
konusunda farklı yöntemlerin benimsendiği görülmektedir. Bu yön-
temleri dört grupta toplamak mümkündür: Birincisi Hollanda, Maca-
ristan, Avusturya ve Almanya gibi ülkelerde uygulanan arabuluculuk
ücretinin tespitini tamamen taraflara bırakan sistemler. İkincisi İtal-
ya ve Fransa’da uygulanan arabuluculuk ücretinin devlet tarafından
kontrol edildiği sistemler. Üçüncüsü Portekiz, Japonya ve ABD’de uy-
gulanan devlet tarafından kısmen desteklenen sistemler. Ve nihayet
dördüncüsü arabuluculuk ücretini yargısal faaliyetin bir parçası ola-
rak gören sistemler.
27
Ancak bu kategorileri hiçbir zaman kesin çizgi-
lerle birbirinden ayırt etmek mümkün değildir. Herhangi bir sistemi
genel olarak benimsemiş devlet, belirli bazı şart ve özel durumlara
göre diğer sistemi de birlikte uygulama yoluna gitmektedir.
Arabulucunun yaptığı faaliyet karşılığı ücret ve masraf istemeye
hakkı olduğu, farklı hukuk sistemine sahip olsalar bile, genel olarak
birçok ülkede kabul edilmiş durumdadır. Taraflar arabuluculuk üc-
retini serbestçe kararlaştırabilmekte ve arabuluculuk ücreti taraflarca
eşit şekilde ödenmektedir.
28
Ücret ya yapılan düzenlemelerle ya da ta-
26
Bu husus Arabuluculara İlişkin Avrupa Etik Kurallarında da dile getirilmiştir.
Bakınız: Mustafa Özbek, Avrupa Birliğinde Alternatif Uyuşmazlık Çözümü,
TBB
Dergisi
, 2007/68, s. 320.
27
Klaus J. Hopt / Felix Steffek, s.38.
28
Örnek olarak İngiltere, ABD, Almanya, Japonya ve Rusya gösterilebilir. İngiltere
için bakınız: Jens M. Scherpe / Bevan Marten, “Mediation in England and Wa-
les: Regulation and Practice”,
Mediation Principles and
Regulation in Comparative
Perspective, (Ed: Ed: Klaus J. Hopt / Felix Steffek) Oxford University Press, Cray-
don, 2013, (p.365-454), s.386.; ABD için bakınız: Rainer Kulms, “Mediation in the