119

Güncel Gelişmeler Işığında Elektronik Sözleşmelerin Kurulması

348

da klavyedeki ilgili tuşa basarak irade beyanında bulunabilir. Üçüncü

olarak, bir e-posta yazıp bunu internet üzerinden gönderebilir. Dör-

düncü olarak, sohbet sağlayıcısı bağlantısıyla, yazmış olduğu metni,

internet üzerinden aynı sohbet kanalındaki diğer bir kimseye gönde-

rerek onun ekranında görünmesini sağlayabilir. Son olarak, internet

telefon bağlantısı ya da video konferans yönetimiyle iradesini açık-

layabilir.

Tüm bunlar elektronik sözleşmelerin kurulmasına ilişkin

beyanların iletilmesinin birer aracıdır. Tarafların sözleşmenin kurul-

masına ilişkin irade beyanlarını bu yollardan biriyle gerçekleştirmesi

mümkündür.

Kişiler, irade beyanlarını elektronik ortamda iletirken, fiziksel or-

tamda iletmelerine göre daha fazla korunmaya ihtiyaç duyar. Elekt-

ronik iletişim araçlarıyla irade beyanlarının iletilmesinde, kişilerin

iradelerinin sakatlanma olasılığı, fiziksel ortama göre daha yüksektir.

Çünkü elektronik ortamda gerçekleştirilen işlemlerde, kişilerin beya-

nın muhatabını ve gerçekleşebilecek hukukî sonucu bilmeleri daha

zordur. Çoğu kez bir kutucuğun işaretlenmesi yahut yabancı dildeki

bir şıkkın seçilmesi suretiyle beyanda bulunulması söz konusudur. Bu

nedenle, elektronik ortamda sözleşmelerin kurulmasında irade beya-

nının sakatlandığı iddiasına, fiziksel ortamdan iletilen beyanlara na-

zaran daha fazla önem atfetmek gerekir.

3. Otomatikleştirilmiş İrade Beyanı

İrade, kişiye özgü bir olgudur. Henüz makinelerin kendi iradele-

rinin varlığından söz edilemez. Bununla birlikte, elektronik iletişim

araçları, kişilere doğrudan ihtiyaç duymadan, iradelerin gönderilme-

si görevini yerine getirebilmektedir. Özellikle web sitesi sağlayıcıları,

kullanılan programlar sayesinde, bilgisayar gibi elektronik cihazlar-

dan irade beyanlarının otomatik olarak gönderilmesinden sıkça ya-

rarlanmaktadırlar.

İrade beyanlarının elektronik cihazlar tarafından açıklanmasında,

bu cihazlar oldukça karmaşık bir görevi yerine getirmektedir. Ancak

bu cihazların seçimleri, kendilerine ait değildir. Bunlar, programlayı-

İnal, a.g.e, s. 97; T. Şahin, “Elektronik Sözleşmelerin Kuruluşuna İlişkin İrade Be-

yanları Ve Bu Beyanların Geri Alınması”,

TBBD

2011, s. 342.