386 / 617
CEZA MUHAKEMESİNDE DELİL KAVRAMI VE
KOVUŞTURMA SÜRECİNDE HÂKİMLERİN
DELİL ALGISI
THE CONCEPT OF EVIDENCE IN CRIMINAL PROCEDURE
AND EVIDENCE PERCEPTION
IN THE PROSECUTION PROCESS OF THE JUDGES
Ferhat KARABULUT
*
Ersin KARAPAZARLIOĞLU
**
Hamza TOSUN
**
Özet:
Ceza Muhakemesinde bir suçun gerçekten var olup ol-
madığını ortaya çıkararak tüm unsurları ile bütünleştirmek için de-
lil, önemli bir kavramdır. Bu kavramın, hâkimlerin delilleri değerlen-
dirme ve karar verme işlemlerine olan etkisini, süreci inceleyerek
ortaya koymak amacıyla yapılan bu çalışmada toplam 20 hâkimle
mülakat tekniği ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Ankara’da görev
yapan hâkimlerin beşi Sulh Ceza Mahkemesi,
1
beşi Asliye Ceza Mah-
kemesi, altısı Ağır Ceza Mahkemesi, ikisi Çocuk Mahkemesi, biri
Trafik Mahkemesi, biri de İnfaz hâkiminden oluşmuştur.
Mülakatta sorular iki ana gruba ayrılmıştır; iddianamenin
kabulü evresi ve yargılama evresi olmak üzere, birinci bölümde;
soruşturma evresinde hazırlanan iddianameler ve delil toplanma-
sı; iddianamenin incelenmesi için yasa tarafından verilen azami 15
günlük süre; soruşturma evresinde elde edilen delillerin hukuka uy-
gunluğu soruları sorulmuş, ikinci evrede ise; delil serbestisi ilkesi;
delillerin sınıflandırılması; sanık ile delil arasındaki ilişkinin kurulma-
sı; yargılama evresinde delillerin değerlendirilmesi için adlî bilimler
*
İçişleri Bakanlığı KİHBİ Dairesi Başkanlığı
**
Yrd. Doç. Dr., Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Fakültesi
1
Sulh Ceza Mahkemeleri 18.06.2014 tarih ve 6545 sayılı kanun ile kaldırılmış, 5235
sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Ku-
ruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’da yapılan değişikliklerle “sulh ceza
hâkimliği” kurulmuştur. Çalışma yapıldığı dönemde kurulu bulunan Sulh Ceza
Mahkemesi hâkimleri ile yapıldığından bugünkü anlamda sulh ceza hâkimleri ile
mülakat yapılmamıştır. Kaldırılan Sulh Ceza Mahkemesi hâkimlerinin, yeni teş-
kil edilen ve soruşturma evresinde görev alan sulh ceza hâkimlerinin görevlerini
kısmen yapmaları nedeniyle bu durumun bir eksiklik oluşturmayacağı değerlen-
dirilmektedir.