TBB Dergisi 120.Sayı

Ceza Muhakemesinde Delil Kavramı ve Kovuşturma Sürecinde Hâkimlerin Delil Algısı

388

sinde yaşamalarını sağlayan hukuki normların bilimidir.

Bu çerçevede

hukuk, insanların canına, malına, namusuna, şerefine ve hürriyetine

karşı yapılacak tecavüzleri men ederek bu kıymetleri teminat altına al-

maya çalışır. Bireyin fütursuzca sergilediği ihtirasını ve iradesini fren-

leyerek, medeni bir düzen meydana getirir. Bu hukukî düzen devleti de

bağlayacağından keyfî ve müstebit (zorba) bir iktidarın müdahalesin-

den korunmuş olarak makul ve mesut bir yaşama imkânı elde edilir.

Ceza Muhakemesi Hukuku, Muhakeme Hukukunun bir dalıdır.

Muhakeme Hukuku muhakemeyi düzenleyen hukukî normların bü-

tünüdür.

Muhakeme ise taraflar arasındaki hukuki bir antlaşmazlığı

çözmeye yönelik olarak ihtilafın özünü, ana problemi ortaya net ve

doğru bir şekilde koyarak, uygulanacak objektif hukuk kurallarını

tespit etmek suretiyle, somut olaydaki unsurların hukuk normlarına

uyup uymadığının saptanması faaliyetidir.

Ceza Muhakemesi Hukuku’nun bir hukuk dalı olarak kabul edilişi

oldukça yenidir. Zira önceleri sadece ceza muhakemesinde uygulana-

cak kuralları ve formaliteleri, başka bir ifadeyle, usulü gösteren kanu-

nun şerh ve izahı şeklinde öğretilmesi nedeniyle “Usul-ü Muhakemat-ı

Cezaiye” veya “Ceza Muhakemeleri Usulü” olarak adlandırılmıştır.

Ceza Muhakemesi sahasında normların ve kurumların ahenkli bir şe-

kilde bir sisteme bağlanması cihetine, Suç Hukuku demeği tercih et-

tiğimiz dar manadaki Ceza Hukukunda olduğu nispette gidilmemiş,

kanunların aynı derecede çıkarılmamış olmasına rağmen, Ceza Mu-

hakemeleri Usulü’nde de bir hukuklaşma olmuştur. Zira “Usul” den

“Hukuk” a geçiş bilim tarihinde de pek eski değildir. Ceza Muhake-

mesi Hukuku tabiri ilk defa Almanya’da 1879 tarihinde kullanılmıştır.

Türk Ceza Hukukunun tarihi gelişimine bakıldığında ise genel

olarak İslamiyet öncesi, İslamiyet sonrası, Tanzimat sonrası ve Cum-

huriyet Dönemi olarak dört ana başlık altında tasnif edildiğini görü-

Nurullah Kunter, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku 7.

Bası, Kazancı Matbaası, İstanbul, 1981, ss. 3

Sabri Şakir Ansay, Hukuk Bilimine Başlangıç (Yedinci Baskı), Güzel İstanbul Mat-

baası, Ankara, 1958, s.1,

sakir-ansay-hukuk-bilimine-baslangic/ (09.04.2014)

Nurullah Kunter, a.g.e.,s.5

Vahit Bıçak, a.g.e.,s.70

Nurullah Kunter, a.g.e.,s.4