125

Geri Kabul ve Vize Serbestisi Anlaşması

402

daha fazla olarak Türkiye içinde hissedilmesi-yaşanması-, Türkiye’nin

komşuları ile ciddi sorunlarının olması dikkate alındığında “güven-

siz ülke” konumda olduğu pratikte görülmektedir. İlave olarak, gelen

mültecilerin Türkiye’de kalmayıp bir şekilde Avrupa ülkelerine geç-

meye çalışmalarının altında da ülkenin “sorunlu” bir halinin olduğu

görülmektedir. Bu sonuçlar neticesinde de, Geri Kabul Anlaşmasının

AB hukukunun yaratmış olduğu, yukarıda belirtilen ilkelere, Dublin

II Tüzüğü ile 2013/32/EU sayılı Direktif 39 2(a) maddesine aykırı ol-

duğu görülmektedir. Bu nedenlerle, Geri Kabul ve Vize Serbestisi An-

laşmanın uygulanması sırasında hukuksal sorun, itiraz ve davalarla

karşılaşılma olasılığı mevcuttur.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Avrupa Birliği Adalet

Divanı Kararları Açısından Geri Kabul Anlaşması

Geri Kabul Anlaşmasına bir de Avrupa İnsan Hakları Mahkeme-

sinin Kararları kapsamında bakmak yararlı olacaktır. Mültecilerin (sı-

ğınmacıların) toplu halde göndermelerine karşı AİHM’de alınmış bir

karar bulunmaktadır,

Hirsi Jamaa ve Diğerleri / İtalya Davası, Büyük

Daire Kararı.

AİHM, bu kararında başvuranlara uygulanan işlemin

toplu sınır dışı niteliği taşıdığına ve 4 Numaralı Protokolün 4. mad-

desinin ihlal edildiğine hükmetmiştir. Geri Kabul Anlaşmasında, “İl-

tica/Sığınma” ile ilgili prosüdürel güvenceler görülebildiği kadarıyla

yoktur. AİHS ve Cenevre Sözleşmesine göre ilticacının başvurusunu

yapabilmesi lazım. Türkiye’den AB ülkesine-Yunanistan’a- geçti diye

mülteciler toplu halde iade edilince, böyle bir iltica/sığınma başvurusu

yapılamayacaktır. Sığınmacın/ilticanın başvurusunun o ülkedeki yar-

gı tarafından incelenip bir karara bağlanması hukuken gereklidir. Bu

durumda ülke mahkemesi karar verinceye kadar, ilticacının o ülkede

bulunması lazım ki mahkemeye çıkıp sığınma iltica talep ettiğini, hem

AİHM içtihatları, hem de uluslararası hukuktan doğan haklarını savu-

nabilme haklarına sahip olsun. Geri Kabul Anlaşması ile tüm bunlara

olanak sağlanmayacaktır ve bu da “hak ihlali” neticesini doğuracaktır.

Başvuru no: 27765/09. 23.02.2012 tarihli karar. Bkz. ayrıca: http://madde14.

org/index.php?title=Hirsi_Jamaa_ve_Di%C4%9Ferleri_/_%C4%B0talya http://

lu_sinirdisi.pdf