Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Onur ŞAHİN

333

ma alanı bulamayacaktır. Ancak doktrinde kefile sözleşmeden dön-

me hakkının tanınmasındaki amacın zayıf görünen taraf olan kefilin

menfaatinin korunması olduğu ve dolayısıyla iş hayatında yetkin ol-

mayan gerçek kişilerin garanti veren olduğu garanti sözleşmelerinde

de uygulanabileceği belirtilmiştir.

Uygulamada genellikle iş hayatın-

da profesyonel olarak yer alan tüzel kişiliklerin garanti verildiği gö-

rülmekteyse de, somut olayın özellikleri göz önüne alınmak kaydıyla

iş hayatı dışındaki gerçek kişi garanti verenin de menfaatinin korun-

ması gerektiği görüşüne katıldığımızı belirtmek isteriz.

4. Asıl Borçlu ve Garanti Veren Sıfatlarının Birleşmesi

Asıl borçlu ve garanti veren sıfatlarının birleşmesi halinde, aynı

kefalet sözleşmelerinde olduğu gibi, borçlu kendi borcuna garanti ve-

remeyeceğinden dolayı garanti sözleşmesi kendiliğinden sona ermek-

tedir.

Kefalet sözleşmelerinde TBK md.598/II gereği, borçlu ve kefil sı-

fatların birleşmesi halinde, alacaklı için kefaletten doğan yararlar saklı

kalmaktadır. Her ne kadar TBK md.598 hükmü doğrudan garanti söz-

leşmelerine uygulanamayacak olsa da, hakkaniyet gereği aynı sonuç

garanti sözleşmelerinde de doğacak ve alacaklının, garanti sözleşmesi

kapsamında rehin, cezai şart gibi yararları saklı kalacaktır.

5. Borcun Nakli

Garanti sözleşmesi, her ne kadar asıl alacaktan bağımsız olsa da,

sözleşmede açık bir düzenlemenin bulunmaması durumunda borcun

nakli ile sona erer. Garanti veren, asıl borçlu yani borcu devredenin

Develioğlu, s.459; James Devenney, Mel Kenny, “Unfair Terms, Surety Transac-

tion and European Harmonisation: a Crucible of Europeanised Private Law?”,

Conveyancer and Property Lawyer, C.4, 2009, s.295-296. Birçok Avrupa ülkesin-

de de tüketicilerin (profesyonel ticari hayat haricinde kalan gerçek kişiler tüketici

“consumer” olarak ele alınmaktadır) verdikleri garantilerde, garanti verenin zayıf

konumda olmasında dolayı garanti vereni koruyucu düzenleme ve yorumların

yapıldığına dair araştırma için bkz. Drobnig, s.515 vd.

Kişisel garanti sözleşmelerinin haricinde şirketlerin de çoğunluk hissesine sahip

olduğu veya kontrolü elinde bulundurduğu şirket lehine garanti veremeyeceği

yönünde İspanyol Yüksek Mahkemesi kararı için bkz. Hotel Plan v Banco del No-

roeste, 16 Aralık 1985 (Angel Carrasco, “Spain: Letters of Comfort”, Journal of

International Banking Law and Regulation, C.22, S.9, s.92-93.

Ibid, s.460.