Sayi126

Kefalet ve Bağımsız Garanti Sözleşmelerinin Sona Erme Halleri

330

Asıl borçlunun, borcunu ifa etmesi halinde garanti verenin üst-

lendiği riskin gerçekleşme olasılığı kalmamaktadır. Bundan dolayı

garanti sözleşmesi de asıl borca bağlı olarak sona ermektedir. Aynı

sonuç, alacaklının asıl borçluyu ibra etmesi, takası kabul etmesi, ala-

caklı ve asıl borçlu sıfatlarının birleşmesi, alacaklının kusuruyla objek-

tif imkânsızlık halinin meydana gelmesi veya alacaklının kusuruyla

garanti altına alınan riskin doğması hallerinde de gerçekleşecektir.

Bunların yanında, asıl borcun yenilenmesi ile garanti sözleşmesinin

konusu borç ortadan kalkacağı ve ortaya çıkan yeni borcun garanti

sözleşmesi kapsamı dışında kalacağı için asıl borcun yenilenmesi de

garanti sözleşmesinin sona ermesine yol açacaktır.

Garanti sözleşmesinin, asıl alacağı bağlı olarak sona erme kapsa-

mında kefalet sözleşmesinden farkı, zamanaşımı ve alacaklının kusu-

ru olmadan objektif imkânsızlık halinin meydana gelmesi hallerinde

ortaya çıkmaktadır. Asıl alacağın zamanaşımına uğraması veya ala-

caklının kurusu olmadan objektif imkânsızlık halinin meydana gelir-

se, asıl borcun sona ermesine rağmen garanti sözleşmesi kapsamında

garanti veren borcundan kurtulamayacaktır.

2. Süre Bakımından Sona Erme

a. Belirli Süreli Garanti Sözleşmelerinde

Garanti sözleşmelerinin, kefalet sözleşmeleri gibi, süreli olarak

akdedilmeleri mümkündür. Taraflar, süre bakımından bir sınır veya

bitiş tarihi belirleyerek garanti sözleşmesi akdettiklerinde bu sürenin

dolması veya bitiş tarihinin gelmesiyle garanti sözleşmesi kendiliğin-

den sona ermektedir. Bu süre zarfı içerisinde garanti altına alınan risk

gerçekleşmezse garanti veren, yükümlülüğünden kurtulur.

Reisoğlu, Garanti, s.170, Nami Barlas, Türk Hukuk Sisteminde Banka Teminat

Mektupları (Teminat Mektupları),İstanbul, 1986, S. 67, Tandoğan, s.883; Develioğ-

lu, s.437. Asıl borcun yenilenmesi veya değişikliğe uğraması halinde garanti söz-

leşmesinin de sona ereceği hususu İngiliz hukuk düzeninde de mahkeme karar-

ları ile desteklenmiştir. Bkz. İngiliz Mahkeme Kararı, Triodos Bank NV v Dobbs

[2005] EWCA Civ 630,

v-dobbs, (son erişim: 29.11.2015); West Horndon Industrial Park Ltd v Phoenix

Timber Group plc [1995] 1 EGLR 77,

com/legal/west-horndon-industrial-park-ltd-v-phoenix-timber-group-plc/, (son

erişim: 29.11.2015).

Develioğlu, s.438-439.

Reisoğlu, Garanti, s.171; Tandoğan, s.884; Develioğlu, s.447; Barlas, Teminat, s.25;