Sayi126

Ceza Yargılamasındamoleküler Genetik İnceleme

Sonuç

Moleküler genetik inceleme uygulaması, ceza yargılamasında

esas itibariyle 5237 sayılı CMK’nun yürürlüğe girmesinden sonra sıkça

başvurulan bir yöntem olarak yer almaya başlamıştır. Moleküler gene-

tik inceleme, şüpheli, sanık, mağdur veya diğer kişilerin vücudundan

alınan örnekler ile olaya ilişkin elde edilen biyolojik bulgu ve deliller

üzerinde mukayese amaçlı inceleme yapılması işlemidir. İnceleme so-

nucu elde edilen bilgilere göre tarafların olay ve bulgularla olan bağ-

lantıları ortaya konularak adli olay aydınlatılmaya çalışılır.

Vücuttan örnek alınması işlemi vücut bütünlüğüne yönelik bir

müdahale niteliğinde, alınan örnekler üzerinde yapılan moleküler ge-

netik inceleme ise kişilerin genetik şifrelerini ortaya çıkaran işlem ni-

teliğindedir. Her iki işlem de kişilerin temel haklarına ve özel hayatın

gizliliğine yönelik müdahale gerektirir. Anayasa ve Uluslararası Söz-

leşmeler ile güvence altına alınan birey haklarının korunması ve hak

ihlallerine neden olunmaması için vücuttan örnek alma ve moleküler

genetik inceleme konusundaki usul ve esaslara uyulması gerekmek-

tedir. Bu konuda ilgili kurumlar tarafından uzmanların da yer aldığı

hizmetiçi eğitim programları ve seminerler yoluyla süreçte yer alan

kişiler eğitilmeli ve uygulamada görülen yanlışlıklar önlemeye çalışıl-

malıdır. Mevzuata aykırı hareket edilmesi, adli olayı aydınlatacak olan

delilin hukuki delil niteliğini kaybetmesine neden olabileceği gibi hak

ihlallerine ve uygulayıcıların sorumluluğuna da neden olacaktır.

Kaynakça

Akbulut Ural, DNA Nedir, Nasıl Keşfedildi,

t r/wp - cont ent/upload s/20 09/11/DNA-NED%C4%B0R .do cNASI L -

KA%C5%9EFED%C4%B0LD%C4%B0 -%C5%9EUBAT15-2010.pdf(Erişim

19.12.2015)

Aksoy İpekçioğlu Pervin, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Beden Muayenesi Ve Vü-

cuttan Ornek Alma”,

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası,

Cilt 70, Sayı

1, Legal Yayıncılık 2012,

Aksoy İpekçioğlu Pervin, Vücuttan Örnek Alma İşleminin Hukukiniteliği Ve Ana-

yasaya Uygunluğu,

nurcentel/pervinaksoyipekcioglu.pdf (Erişim 09.12.2015)

Arısoy Yücel, Eresen Çiğdem, Özbek Veli Özer, Yeni Yasal Düzenlemeler ve Molekü-

ler Genetik İncelemeler, Türkiye Klinikleri,