182 / 457
181
TBB Dergisi 2017 (130)
Recep DOĞAN
sanıkların şiddet eylemlerinin caydırıcı bir cezai yaptırıma tabi tutul-
mamasını göz önüne alarak, Nahide OPUZ ve annesinin toplumsal
cinsiyete dayalı şiddete ve dolayısıyla şiddetten korunma noktasında
ayrımcılığa tabi tutulduğunu tespit etmiş, yaşananların İnsan Hakla-
rı Avrupa Sözleşmesi’nin 2’nci 3’üncü ve 14’üncü maddelerine aykırı
olduğu hususunu karara bağlamıştır.
72
Mahkemeye göre,
73
Hüseyin
OPUZ’un şiddet eylemleri karşısında verilen yargı kararları, etkililik-
ten yoksun, belli bir düzeyde hoşgörü içeren ve Hüseyin OPUZ üze-
rinde gözlemlenebilir hiçbir önleyici ya da caydırıcı etki yaratmayan
kararlardır. Dolayısıyla, bu vakadaki şiddet olayları İnsan Hakları
Avrupa Sözleşmesi’nin 3’üncü maddesinde belirtilen minimum sınırı
aşmış ve kötü muamele derecesine ulaşmıştır.
74
Bu davada tespit edilen bulgulara göre, yargı makamlarının kadı-
na yönelik şiddet eylemleri karşısında pasif kalması, kadına yönelik
şiddeti durdurmayı amaçlayan mevzuatı toplumsal cinsiyet farklılık-
larına duyarlı bir şekilde yorumlamaması, polisin şiddet eylemlerini
soruşturma ve mağdurları koruma konusunda gönülsüz davranması
halinde, kadınlara sırf kadınları olmaları sebebiyle uygulanan yahut
kadınları orantısız bir biçimde etkileyen ve nihayetinde devletin ye-
terli ve etkin bir koruma sağlayamaması durumunda devlet ile bağ-
lantısı açık olan, toplumsal cinsiyete dayalı şiddetten kaynaklanan bir
zulmün mevcut olduğunu söylemek mümkündür. Dolayısıyla,
Opuz
davasında yaşananlara benzer vakaların yaşanması halinde, İstanbul
Sözleşmesi’nin 3/d ve 60’ncı maddesi kapsamında 1951 Sözleşmesi’ne
uygun olarak yapılacak iltica (sığınma) başvurularında, kendisine baş-
vurulan devlet, sadece Türkiye’nin mağduru şiddete karşı koruma ko-
nusunda etkili bir koruma sağlayıp sağlayamayacağını araştıracak, et-
kili bir korumanın sağlanamayacağına kanaat getirirse iltica[sığınma]
başvurusunu kabul edecektir.
SONUÇ VE ÖNERİLER
İstanbul Sözleşmesi’nin 60’ ncı maddesinde yer alan “kadının
toplumsal cinsiyete dayalı şiddetten kaynaklanan sığınma hakkı”
72
Ibid, para. 200-202.
73
Kuyucu, s.3
74
Kuyucu, s.8.